Περίπου 50 πλοία βρίσκονται σε αναμονή σε μια έκταση 25 ναυτικών μιλίων έξω από το κύριο λιμάνι Chattogram (Τσιτταγκόνγκ) μετά από εβδομάδες διαμαρτυριών, απαγορεύσεις κυκλοφορίας, διακοπές στο διαδίκτυο, που όλα κορυφώθηκαν χθες με την παραίτηση της Σεΐχ Χασίνα μετά από 15 χρόνια ηγεσίας στο Μπαγκλαντές.
Η Χασίνα εγκατέλειψε τη χώρα καθώς διαδηλωτές (κατά του κυβερνητικού συστήματος ποσοστώσεων θέσεων εργασίας) εισέβαλαν στο παλάτι της στην πρωτεύουσα Ντάκα.
Ο Μουχάμαντ Γιουνούς, βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης, αναλαμβάνει επικεφαλής της προσωρινής κυβέρνησης, αλλά το χάος παραμένει σε όλο το Μπαγκλαντές.
Ο 84χρονος Γιουνούς, γνωστός ως «τραπεζίτης των φτωχών», τιμήθηκε με Νόμπελ Ειρήνης το 2006 επειδή μέσω της χορήγησης μικρών δανείων από την τράπεζα που ίδρυσε, έδωσε διέξοδο σε εκατομμύρια φτωχούς ανθρώπους που δεν είχαν πρόσβαση σε συστηματικές τράπεζες.
Οι επικριτές του, ανάμεσά τους και η πρώην πρωθυπουργός Χασίνα, τον είχαν κατηγορήσει ότι «έπινε το αίμα των φτωχών».
«Φωτιά» στο λιμάνι
Αναλυτές στη Linerlytica, μια ασιατική εταιρεία συμβούλων ναυτιλίας εμπορευματοκιβωτίων, η οποία παρακολουθεί τη συμφόρηση σε όλο τον κόσμο, είπαν στο splash.com ότι το Chattogram, η οποία διαχειρίζεται περισσότερο από το 90% του διεθνούς εμπορίου του Μπαγκλαντές, έχει τώρα τις χειρότερες καθυστερήσεις ελλιμενισμού στον κόσμο, με πολλά πλοία να αναγκάζονται να περιμένουν στον Κόλπο της Βεγγάλης για πάνω από μία εβδομάδα!
Χθες Δευτέρα, η απελευθέρωση εμπορευματοκιβωτίων στο λιμάνι ήταν μόλις 1.175 TEUs (σ.σ. Τwenty Foot Equivalent Unit= ισοδύναμη μονάδα 20 ποδιών, μονάδα μεταφορικής ικανότητας), μια κατακόρυφη πτώση από την τυπική ημερήσια εκκαθάριση άνω των 8.000 TEUs.
Ο Omar Faruk, εκπρόσωπος της Λιμενικής Αρχής του Τσιτταγκόνγκ, είπε ότι μόνο 329 TEUs είχαν παραδοθεί από το ναυπηγείο του λιμανιού μέχρι σήμερα (Τρίτη) το πρωί. Σε μια κανονική μέρα το κύριο λιμάνι της χώρας παραδίδει περισσότερα από 4.000 TEUs. Πρόσθεσε ότι αναμένει ότι το σημερινό (Τρίτη) σύνολο μπορεί να αυξηθεί σε περίπου 1.000 TEUs.
Το λιμάνι ξεφόρτωσε περίπου 2.409 TEUs εμπορευματοκιβωτίων εισαγωγής από πλοία και έστειλε 1.265 TEUs εμπορευματοκιβωτίων εξαγωγής χθες (Δευτέρα), ενώ σήμερα το πρωί 44.117 TEUs «κείτονταν» στο ναυπηγείο του λιμανιού, καταλαμβάνοντας περίπου το 80% της έκτασης, εμποδίζοντας τη φόρτωση και εκφόρτωση των κιβωτίων.
Ο Muntasir Rubayat, επικεφαλής των λειτουργιών της GBX Logistics, δήλωσε ότι ένας αυξημένος αριθμός παραγγελιών παράδοσης εκδίδεται σήμερα από ναυτιλιακούς πράκτορες.
Αποδιοργάνωση
Η επιβράδυνση έχει αποδοθεί στις συνεχιζόμενες φοιτητικές διαδηλώσεις και στην πολιτική αναταραχή που έχει κυριεύσει τη χώρα, ενώ η βιομηχανία ενδυμάτων, ένα κρίσιμο μέρος της οικονομίας του Μπαγκλαντές, ενδέχεται να υποστεί ζημίες δισεκατομμυρίων δολαρίων ως αποτέλεσμα.
Τα λιμάνια του Μπανγκλαντές «στενάζουν» λόγω των αυξανόμενων όγκων κυκλοφορίας τα τελευταία χρόνια, συμβαδίζοντας με την ανάδειξη της χώρας σε σημαντικό εξαγωγέα, ιδιαίτερα για ενδύματα.
Το Τσιτταγκόνγκ συνδέει το Μπαγκλαντές με την ενδοχώρα, εκτός από το να παρέχει θαλάσσια πρόσβαση στις περίκλειστες χώρες: Ιμαλάια, Νεπάλ, Μπουτάν και τη βορειοανατολική περιοχή της Ινδίας.
Οι διαταραχές στις σιδηροδρομικές μεταφορές παρεμπόδισαν τη ροή εισαγόμενων προϊόντων και πετρελαίου στην πρωτεύουσα Ντάκα και σε άλλες περιοχές της χώρας, ενώ οι διασυνοριακές συνδέσεις με γείτονες, όπως η Ινδία και το Μπουτάν, έχουν κλείσει τις τελευταίες δύο ημέρες.
Σε πανικό H&M και Zara – Ζημιές στη βιομηχανία
Οι αλυσίδες εφοδιασμού βιώνουν το χάος από την επιδείνωση της κοινωνικής αναταραχής, με τα εργοστάσια να έχουν κλείσει για δύο ημέρες και τις εξαγωγές να έχουν σχεδόν σταματήσει.
Η τελωνειακή διαδικασία ανεστάλη, καθώς οι αποστολές μέσω θαλάσσιων λιμένων και αεροδρομίων διακόπτονται.
Η Ένωση Κατασκευαστών και Εξαγωγέων Ενδυμάτων του Μπαγκλαντές είπε ότι ο κλάδος – ο κύριος «εισπράκτορας» ξένου συναλλάγματος της χώρας – έχει ήδη υποστεί ζημίες περίπου 270 εκατομμυρίων δολαρίων, ενώ δεν έχει ληφθεί ακόμη απόφαση για το εάν τα εργοστάσια μπορούν να ανοίξουν ξανά αύριο Τετάρτη.
Ρεπορτάζ του BBC ανέφερε ότι το σώμα κατασκευαστών ενδυμάτων του Μπαγκλαντές ζήτησε την πλήρη διακοπή λειτουργίας όλων των εγκαταστάσεων, προκαλώντας μεγάλη αναστάτωση στη βασική βιομηχανία της χώρας.
Σύμφωνα με την Bangladesh Business Post, πολλοί ξένοι πελάτες φέρεται να έχουν ακυρώσει παραγγελίες ή να ζητούν αποζημίωση, ενώ ορισμένοι αγοραστές απαιτούν τα προϊόντα να αποστέλλονται αεροπορικώς και όχι έσω της συνήθους θαλάσσιας διαδρομής.
Η παραγωγή έχει επίσης καθυστερήσει λόγω του κλεισίματος της βιομηχανίας, «γεγονός που έχει αυξήσει τις απώλειες», ανέφερε ακόμα η εφημερίδα και πρόσθεσε ότι οι αρχικές εκτιμήσεις δείχνουν ότι παραγγελίες αξίας άνω των 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων μπορεί να έχουν χαθεί!
Μέσα σε πέντε ημέρες, οι βιομηχανικές ενώσεις ανέφεραν ζημίες 800 εκατομμυρίων δολαρίων στις βιομηχανίες ένδυσης και κλωστοϋφαντουργίας.
Η H&M προμηθεύεται ενδύματα από περισσότερα από 1.000 εργοστάσια του Μπαγκλαντές, ενώ τα βασικά κατασκευαστικά συμπλέγματα της Zara εδρεύουν στο Μπαγκλαντές.
Επιπλέον, η βιομηχανία έτοιμων ενδυμάτων συνεισφέρει περίπου το 83% των συνολικών κερδών του Μπαγκλαντές, με το Μπαγκλαντές να εξάγει ρούχα αξίας 38,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2023, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ).
Αβεβαιότητα
Η πολιτική κατάσταση στο Μπαγκλαντές δημιουργεί ένα τεράστιο σύννεφο αβεβαιότητας, ειδικά αφού πολλές αναφορές μιλούν για περιπτώσεις λεηλασιών στην Ντάκα και σε άλλες μεγάλες πόλεις.
Κάποιοι εξαγωγείς ενδυμάτων είναι αισιόδοξοι, καθώς εκτιμούν ότι η τρέχουσα αναταραχή θα τελειώσει και οι επιχειρήσεις θα αναζωογονηθούν ξανά.
Ωστόσο, υπάρχουν κι αυτοί που σημειώνουν ότι η κατάσταση που δημιουργήθηκε, μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγή στον τρόπο παραγωγής ρούχων παγκοσμίως.
Αναλυτές προβλέπουν ότι οι επιχειρήσεις θα κινηθούν για να διαφοροποιήσουν τις προμήθειες τους μακριά από το Μπαγκλαντές, κάτι που μπορεί να δώσει ώθηση σε χώρες όπως το Βιετνάμ, η Ινδία, η Καμπότζη και η Ινδονησία να παράγουν ρούχα.
«Τρίβουν» τα χέρια τους στην Ινδία!
Αυτή η κρίση στο Μπαγκλαντές ενισχύει τις μετοχές των Ινδών κατασκευαστών κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων.
Οι μετοχές των Ινδών κατασκευαστών συμπεριλαμβανομένων των KPR Mill, Arvind Ltd., Gokaldas Exports Ltd., Vardhman Textiles Ltd. και Welspun Living Ltd. σημείωσαν άλμα άνω του 10% στη Βομβάη, λόγω προσδοκιών για υψηλότερο μερίδιο αγοράς.
Το Μπαγκλαντές γνώρισε ταχεία ανάπτυξη στις εξαγωγές έτοιμων ενδυμάτων και άλλων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, καθιστώντας το τον δεύτερο μεγαλύτερο εξαγωγέα τέτοιων προϊόντων στον κόσμο, μόνο πίσω από την Κίνα.
Οι εξαγωγές κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων της χώρας ανήλθαν σε 45 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022, υπερδιπλάσιες από αυτές της Ινδίας.
«Εάν υπάρχουν συχνές διακοπές στις αλυσίδες εφοδιασμού στο Μπαγκλαντές, τότε οι παγκόσμιοι αγοραστές μπορεί να αναζητήσουν εναλλακτικές λύσεις», δήλωσε η Prerna Jhunjhunwala, αναλυτής της Elara Securities Ltd.
«Οι Ινδοί παίκτες είναι έτοιμοι να πάρουν μερίδιο αγοράς σε αυτήν την περίπτωση, καθώς έχουν κάθετα ολοκληρωμένη ικανότητα να εξυπηρετούν τις ανάγκες των παγκόσμιων εταιρειών».
Οι ΗΠΑ απομακρύνουν το μη αναγκαίο διπλωματικό προσωπικό τους από το Μπαγκλαντές
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν ότι διέταξαν την απομάκρυνση του μη αναγκαίου προσωπικού τους από το Μπαγκλαντές, για προληπτικούς λόγους, μετά τις ογκώδεις διαδηλώσεις που οδήγησαν στην παραίτηση της πρωθυπουργού Σεΐχ Χασίνα.
Όπως μεταφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανέφερε ότι έδωσε αυτήν την εντολή την Δευτέρα, διευκρινίζοντας ότι η αμερικανική πρεσβεία θα παραμείνει ανοιχτή, αλλά με περιορισμένες δυνατότητες λειτουργίας.
Η Ουάσινγκτον είχε προειδοποιήσει από τον περασμένο μήνα τους Αμερικανούς να μην ταξιδεύουν στο Μπαγκλαντές, επικαλούμενη τις ταραχές, την εγκληματικότητα και την τρομοκρατία.
Ανησυχία για τις επιθέσεις εναντίον μειονοτήτων
Σήμερα, οργανώσεις για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και διπλωμάτες στο Μπαγκλαντές εξέφρασαν ανησυχία για τις πληροφορίες που κάνουν λόγο για επιθέσεις εναντίον της ινδουιστικής μειονότητας της χώρας.
Η αποστολή της ΕΕ στην Ντάκα κάλεσε όλες τις πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση, να απορρίψουν τη βία και να υπερασπιστούν τα δικαιώματα όλων των Μπαγκλαντεσιανών.
Ανησυχία εξέφρασε και η πρεσβεία των ΗΠΑ ενώ ο διευθυντής της Διεθνούς Διαφάνειας του Μπαγκλαντές, με ανάρτησή του στο Χ, τόνισε ότι οι επιθέσεις εναντίον μειονοτήτων «είναι αντίθετες με το πνεύμα του φοιτητικού κινήματος κατά των διακρίσεων».
Νωρίτερα, ο υπουργός Εξωτερικών της Ινδίας Σ. Τζαϊσανκάρ δήλωσε ότι το Νέο Δελχί «παρακολουθεί την κατάσταση» όσον αφορά την κατάσταση των μειονοτήτων και «μέχρι να αποκατασταθεί η τάξη».