Οι New York Times εξέθεσαν τα επιχειρήματά τους στη δικαστική αίθουσα την Παρασκευή για τη μήνυση κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τη μη δημοσίευση των γραπτών μηνυμάτων που ανταλλάχθηκαν μεταξύ της ανώτατης αξιωματούχου της ΕΕ και του διευθύνοντος συμβούλου της Pfizer, καθώς διαπραγματεύονταν μια συμφωνία πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ για το εμβόλιο κατά της Covid-19.
Από την Jenny Gross/New York Times
Στο επίκεντρο της υπόθεσης είναι εάν τα γραπτά μηνύματα χαρακτηρίζονται ως έγγραφα που θα πρέπει να υπόκεινται στους νόμους περί διαφάνειας. Η τελική απόφαση θα μπορούσε να αποτελέσει νομικό προηγούμενο για αυτό που θεωρείται επίσημο έγγραφο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Η διαφάνεια και η πρόσβαση του κοινού στα κυβερνητικά έγγραφα διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στη δημοκρατική εποπτεία», ανέφερε η Bondine Kloostra, δικηγόρος των The Times, στην εναρκτήρια ομιλία της. «Σε αυτή την υπόθεση παρουσιάζεται ένα πολύ σημαντικό ζήτημα: Εάν οι υπάλληλοι μπορούν να αποφύγουν τη δημόσια διαφάνεια επικοινωνώντας μέσω γραπτών μηνυμάτων και όχι με πιο παραδοσιακά μέσα».
Οι Times μήνυσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πέρυσι ως μέρος ενός αιτήματος υπέρ της ελευθερίας της πληροφόρησης που ζητούσε πρόσβαση σε μηνύματα κειμένου μεταξύ της Ursula von der Leyen, προέδρου της Επιτροπής, η οποία ηγήθηκε της αντίδρασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην πανδημία του κορωνοϊού, και του διευθύνοντος συμβούλου της Pfizer, Albert Bourla, καθώς διαπραγματεύονταν μια συμφωνία για τα εμβόλια κατά της Covid. Η συμφωνία ήταν ένα από τα μεγαλύτερα συμβόλαια προμηθειών στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία είναι ο εκτελεστικός βραχίονας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δήλωσε το 2022 ότι δεν μπορούσε να βρει τα σχετικά μηνύματα κειμένου.
Ο Paolo Stancanelli, δικηγόρος που εκπροσωπεί την Επιτροπή, δήλωσε στο δικαστήριο την Παρασκευή ότι αν υπήρχαν μηνύματα κειμένου με ουσιαστικό περιεχόμενο μεταξύ της κυρίας von der Leyen και του Dr. Bourla, θα είχαν καταχωρηθεί ως έγγραφα. Ανέφερε ότι η κ. von der Leyen και ο Dr. Bourla δεν διαπραγματεύτηκαν το συμβόλαιο για το εμβόλιο κατά της Covid μέσω μηνυμάτων κειμένου και ότι τα μηνύματα ήταν «μικρού χρόνου ζωής», έτσι και αλλιώς από τη φύση τους και ότι στερούνταν σημαντικού περιεχομένου.
Η υπόθεση εκδικάστηκε από 15 δικαστές στο Γενικό Δικαστήριο στο Λουξεμβούργο, το δεύτερο υψηλότερο δικαστήριο του μπλοκ. Δεν αναμένεται απόφαση για αρκετούς μήνες.
Η μη κοινοποίηση λεπτομερειών των μηνυμάτων κειμένου έθεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενώπιον επικρίσεων σχετικά με τη διαφάνεια. Η Επιτροπή δημοσίευσε τις τροποποιημένες συμφωνίες για τις αγορές εμβολίων, αλλά δεν αποκάλυψε τους πλήρεις όρους των συμβάσεων.
Έχει πει ότι πρέπει να επιτύχει μια ισορροπία μεταξύ της δημοσιοποίησης των πληροφοριών και της ικανοποίησης των νομικών απαιτήσεων των συμβάσεων για τα εμβόλια. Η Επιτροπή ανέφερε επίσης ότι παρείχε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο «πλήρεις πληροφορίες» σχετικά με τις συμβάσεις των εμβολίων.
Ωστόσο, οι ανησυχίες σχετικά με τη διαφάνεια των συμβάσεων για τα εμβόλια έχουν συμβάλει στην υποψία του κοινού σχετικά με το πώς οι υπάλληλοι ξόδεψαν τα χρήματα των φορολογουμένων. Άλλα θεσμικά όργανα, συμπεριλαμβανομένων των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, προσπάθησαν επίσης να αποκτήσουν πρόσβαση στις συμβάσεις και στους όρους που διαπραγματεύτηκε η Επιτροπή με τους κατασκευαστές εμβολίων.
Η Kloostra, η δικηγόρος των Times, είπε στο δικαστήριο ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποκάλυψε ότι ενθάρρυνε ενεργά τα μέλη του προσωπικού της να χρησιμοποιούν μηνύματα κειμένου που εξαφανίζονταν μετά την επικοινωνία. Ανέφερε ότι η Επιτροπή δεν έχει ακόμη πει εάν έλεγξε ποτέ τις συσκευές της von der Leyen.
Απαντώντας σε ερωτήσεις του Krisztian Kecsmar, ενός εκ των δικαστών, σχετικά με την πλατφόρμα στην οποία ανταλλάσσονταν τα μηνύματα, ο Stancanelli είπε ότι δεν την γνωρίζει, γιατί δεν τα είχε στην κατοχή της η Επιτροπή. Ο δικαστής απάντησε αναστενάζοντας, λέγοντας ότι είναι «περίεργο» το ότι ο δικηγόρος της Επιτροπής μπορούσε να σχολιάσει το περιεχόμενο των μηνυμάτων όταν δεν γνώριζε καν την πλατφόρμα στην οποία είχαν ανταλλαγεί τα μηνύματα.
«Πώς μπορούμε να γνωρίζουμε τι είδους έρευνα έχει πραγματοποιήσει η Επιτροπή;» ρώτησε ο Kecsmar. «Τι ελέγξατε;»
Η προσωπική διπλωματία μεταξύ της von der Leyen και του Bourla έπαιξε ρόλο στην οριστικοποίηση της συμφωνίας με την οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση αγόρασε 1,8 δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίου από την Pfizer και τον Γερμανό συνεργάτη της, BioNTech.
Οι Times ανέφεραν τον Απρίλιο του 2021 ότι οι δυο τους αντάλλασσαν μηνύματα και κλήσεις για ένα μήνα καθώς διαπραγματεύονταν.
«Ανταλλάξαμε γραπτά μηνύματα εάν υπήρχε κάτι που έπρεπε να συζητήσουμε», είπε ο Bourla σε δημοσιογράφο των New York Times σε μια συνέντευξη του, σύμφωνα με ένα αντίγραφο της συνέντευξης που διαβάστηκε δυνατά στο δικαστήριο.
Την εποχή που ολοκληρώθηκε η συμφωνία, μεγάλο μέρος της Ευρώπης βρισκόταν υπό πανδημικούς περιορισμούς και η εκστρατεία εμβολίων του μπλοκ αμαυρώθηκε από τις μεγάλες καθυστερήσεις. Η von der Leyen αντιμετώπισε έντονη κριτική για κακή διαχείριση της κρίσης. Η συμφωνία της von der Leyen με την Pfizer χαιρετίστηκε ως σημαντική. Με αυτές τις δόσεις εμβολίων, η Ευρωπαϊκή Ένωση αργότερα πρόλαβε και ξεπέρασε ακόμη και άλλες χώρες σε ποσοστά εμβολιασμού.
Ωστόσο, έκτοτε ελέγχεται για τα συμβόλαια για τα εμβόλια, ένα ζήτημα που υπήρξε ένα από τα πιο σοβαρά θέματα της πρώτης της θητείας ως προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η επιτροπή ελέγχου της ΕΕ εξέδωσε μια επίπληξη κατά της Επιτροπής το 2021, διαπιστώνοντας ότι είχε εμπλακεί σε κακοδιοίκηση επειδή δεν έψαξε επαρκώς τα μηνύματα κειμένου ως απάντηση στο αίτημα των Times για την ελευθερία της πληροφόρησης.
κουρδιστο πορτοκαλι