Ο διαμεσολαβητής της ΕΕ περιέγραψε μια ισχυρή μη εκλεγμένη και αδιαφανή κουλτούρα στην κορυφή της Κομισιόν, ρίχνοντας την ευθύνη στα... πόδια της προέδρου της, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Η Έμιλι Ο' Ρίλι (Emily O'Reilly), η οποία υπηρέτησε ως επόπτης Λογοδοσίας και Διαφάνειας της ΕΕ για περισσότερο από μια δεκαετία, είπε στο podcast EU Confidential του Politico ότι η αδιαφάνεια της Επιτροπής χειροτερεύει με την πάροδο του χρόνου.
Η Ο' Ρίλι, η οποία εγκαταλείπει τη θέση τον Φεβρουάριο, είπε ότι κατά τη διάρκεια της 11χρονης θητείας της δεν συνάντησε ούτε μία φορά την Φον ντερ Λάιεν και ότι «ποτέ δεν ήταν άνετα» με τους «ισχυρούς ηγέτες» που κάθονται στο Υπουργικό Συμβούλιο του προέδρου της Επιτροπής. Το «Κονσιλιέρι» χρησιμοποιείται συνήθως στα αγγλικά ως όρος για τους συμβούλους ενός αφεντικού της μαφίας (χαρακτηριστικός είναι ο ομώνυμος ρόλος του Ρόμπερτ Ντουβάλ στο κινηματογραφικό αριστούργημα του Φράνσις Φορντ Κόπολα, «Ο Νονός»).
Είναι «έξυπνοι άνθρωποι, αλλά δεν εκλέγονται», πρόσθεσε.
«Η κουλτούρα έρχεται πάντα από την κορυφή», ανέφερε η Ο'Ρίλι, αναφερόμενη στην έλλειψη διαφάνειας στην εκτελεστική εξουσία της ΕΕ. Πρόσθεσε ότι εάν οι πληροφορίες «κρατούνται πίσω για πολιτικούς λόγους και ότι η κουλτούρα προέρχεται από την κορυφή -τότε ναι, πιθανότατα είναι ο πρόεδρος (Φον ντερ Λάιεν) και το Υπουργικό της Συμβούλιο που καθορίζουν την κουλτούρα».
Έκανε έκκληση για την επιφυλακτικότητα της Επιτροπής όσον αφορά την παράδοση εγγράφων, λέγοντας ότι η τάση είναι «ανησυχητική». Χαρακτηριστικά πρόσθεσε: «Μπορείτε να καταλάβετε την απογοήτευση, όταν υπομονετικά για μήνες περνάμε μια υπόθεση πρόσβασης σε έγγραφα, παραθέτουμε το νόμο (του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου), τα κάνουμε όλα αυτά -και εξακολουθούν να λένε όχι. Αυτό είναι απογοητευτικό».
Η Έμιλι Ο' Ρίλι | Φωτογραφία: AP Photo/Virginia Mayo
Ο ρόλος του διαμεσολαβητή εντός της ΕΕ είναι να τηρεί τους κανόνες διαφάνειας και να ξεριζώνει πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων -μεταξύ άλλων- ανάμεσα στη βιομηχανία και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Αλλά, οι κρίσεις της δεν είναι δεσμευτικές και βρίσκονται στο έλεος των ίδιων θεσμών να τις εφαρμόσουν.
Η Ο'Ρίλι έριξε τα... καρφιά της στο (Ευρωπαϊκό) Κοινοβούλιο, επειδή δεν ζήτησε από την (Ευρωπαϊκή) Επιτροπή να λογοδοτήσει, προτρέποντας το νομοθετικό σώμα να θυμηθεί τον ισχυρό εποπτικό του ρόλο, γράφει το Politico.
«Σε πολλές περιπτώσεις, οι ευρωβουλευτές με ρώτησαν, "πώς μπορούμε να κάνουμε την Επιτροπή πιο υπεύθυνη; Πώς μπορούμε να τους κάνουμε να μας δώσουν τα έγγραφα που χρειαζόμαστε; Πώς μπορούμε να τους κάνουμε να είναι ανοιχτοί σχετικά με αυτό, εκείνο ή το άλλο;". Και σκέφτηκα, "με ρωτάνε;"», ανέφερε.
«Είμαι διαμεσολαβητής, με 80 άτομα… Είναι το θεσμικό όργανο που υποτίθεται ότι θα ζητήσει από την Επιτροπή να λογοδοτήσει, οπότε αν μου ζητούν συμβουλές, νομίζω ότι είναι ανησυχητικό», πρόσθεσε.
Καταληκτικά, η Ο'Ρίλι σημείωσε: «Εάν το Κοινοβούλιο αρχίσει να εσωτερικεύει αυτή την ιδέα ότι δεν μπορεί να ασκήσει την κατάλληλη εποπτεία της Επιτροπής, αυτός είναι ο τρόπος που θα προχωρήσει».