Το ελληνικό ενεργειακό Βατερλό στη Μακεδονία έχει υπεθύνους… Καθρεφτάκια για ιθαγενείς έβαλε η κυβέρνηση στο Πρόγραμμα και στα Εδαφικά Σχέδια «Δίκαιης» Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ), καθώς και διάφορα χρυσοπληρωμένα «Σχέδια», «Προγράμματα» και.. «Στρατηγικές» τα οποία παρουσίαζε στους κατοίκους της Δυτικής Μακεδονίας, ενώ έκλεινε ή εγκατέλειπε τις λιγνιτικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής.
ΠΗΓΗ Χ
Στην κορυφή των έργων αυτών των «Σχεδίων» ήταν η επένδυση 1.5 δις της Sunlight, η οποία τελικά δεν τελεσφόρησε. Αποδείχθηκε ότι ούτε η ΕΕ την επιθυμούσε, ούτε η Ελλάδα είχε τη διάθεση ή τα απαραίτητα εργαλεία και ικανότητες για να την προωθήσει.
Τελικά η μόνη επένδυση που προχώρησε ήταν, όλως «τυχαίως», γερμανική και μάλιστα τεράστια φωτοβολταϊκά, τα οποία τώρα αντικαθιστούν τις ουλές από την εξόρυξη λιγνίτη στη μακεδονική γη με τεράστιες μαύρες εκτάσεις που ούτε δουλειές φέρνουν στην περιοχή, ούτε και συνεισφέρουν στην τοπική οικονομία.
Κλείνοντας τις λιγνιτικές μονάδες παρέδωσε την ηλεκτροπαραγωγή στα ενεργειακά καρτέλ με τα γνωστά αποτελέσματα στην οικονομία των νοικοκυριών και την ανταγωνιστικότητα και βιωσιμότητα των ελληνικών επιχειρήσεων.
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, μέσα σε μόλις δύο χρόνια από το 2021 ο πληθυσμός της Δυτικής Μακεδονίας μειώθηκε κατά 1.8%, ενώ η ματανάστευση των λιγοστών νέων που έχουν απομείνει συνεχίζεται ακάθεκτη.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ η περιφέρεια αυτή της Ελλάδας έχει μακράν την μεγαλύτερη μείωση κατά κεφαλή ΑΕΠ στη χώρα, ενδεχομένως και σε όλη την ΕΕ, με 2.3% από το 2019 μέχρι το 2023. Παράλληλα ανακοινώνονται με κάθε επισημότητα και φανφάρες διάφορες υποτιθέμενες επανεκκινήσεις, οικονομικοί μετασχηματισμοί και επενδύσεις από ΕΣΠΑ.
Με αφορμή τα παραπάνω, θα θέλαμε να μοιραστούμε με την ελληνική κοινή γνώμη κάποια ερωτήματα και απορίες:
– Ο συντονιστής ΣΔΑΜ είχε τελικά τις γνώσεις και ικανότητες που ήταν απαραίτητες για αυτό το κρίσιμο πρόγραμμα;
– Η τελευταία συνεδρίαση της Συντονιστικής Επιτροπής του ΣΔΑΜ (για την οποία υπάρχουν πρακτικά) ήταν τον Δεκέμβρη του 2021! Τον Οκτώβριο του 2022 ανακοινώθηκε η έναρξη εφαρμογής των ΣΔΑΜ, αλλά προφανώς δεν συντρέχει λόγος για την κυβέρνηση στην Αθήνα να συνεχίζει την ενημέρωση και διάλογο με τις τοπικές κοινωνίες για την πρόοδο και τις αλλαγές που χρειάζονται;
– Γιατί έκλεισαν οι λιγνιτικές μονάδες χωρίς να έχουν ξεκινήσει πρώτα οι εναλλακτικές οικονομικές και παραγωγικές δραστηριότητες στη Δυτική Μακεδονία;
– Γιατί δεν διερευνήθηκαν οι δυνατότητες εγκατάστασης συστημάτων δέσμευσης άνθρακα στις λιγνιτικές μονάδες, ενώ το έργο αποθήκευσης άνθρακα στον Πρίνο πηγαίνει τόσο αργά;
– Η κυβέρνηση είχε εκτιμήσει τους κινδύνους να μην υλοποιηθούν οι διάφοροι λευκοί δράκοι, ροζ μονόκεροι κλπ που είχε εντάξει στο ΣΔΑΜ ως εναλλακτικές στα λιγνιτικά εργοστάσια πηγές οικονομικής ανάπτυξης και θέσεων εργασίας για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας;
Είχε κατανοήσει την οικονομοτεχνική τους βιωσιμότητα, καθώς και επικοινωνήσει όλα αυτά στις τοπικές κοινωνίες? Έχει εναλλακτικές για όταν αυτά δεν υλοποιούνται, όπως η επένδυση της Sunlight, ή ουσιαστικές διασφαλίσεις για καλές θέσεις εργασίας;