Το 2024 καταγράφηκε αύξηση κατά 23% των ανείσπρακτων ενοικίων σε σχέση με το προηγούμενο έτος, με περισσότερους από 4.500 ιδιοκτήτες να δηλώνουν απώλειες εισοδημάτων συνολικού ύψους 15,1 εκατ. ευρώ, έναντι 12,2 εκατ. ευρώ το 2023, όταν οι υπόχρεοι ήταν 3.888. Η μέση απώλεια για το 2024 ανέρχεται σε 3.355 ευρώ, από 3.137 ευρώ το προηγούμενο έτος. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι σε ένα διαμέρισμα 65 τ.μ., ηλικίας 18 ετών, στα νότια προάστια της Αττικής, με τιμή ενοικίου 700 ευρώ, οι απώλειες για τον ιδιοκτήτη φτάνουν περίπου τα πέντε μισθώματα ετησίως, υπογραμμίζοντας τη σοβαρότητα της κατάστασης.
Οι ιδιοκτήτες καλούνται να διαχειριστούν την οικονομική ζημία από τα ανείσπρακτα ενοίκια και την υποχρέωση καταβολής φόρων για εισοδήματα που προβλέπονται στα μισθωτήρια συμβόλαια, αλλά δεν έχουν μπει στην τσέπη τους, ενώ οι ενοικιαστές πιέζονται να ανταποκριθούν στις διογκούμενες τιμές στέγασης, οι οποίες συχνά ξεπερνούν τις οικονομικές τους δυνατότητες.
Πηγές από το υπουργείο Οικονομικών, με άριστη γνώση της τρέχουσας εικόνας στην αγορά στέγασης, αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο για πολιτικές παρεμβάσεις που θα προσφέρουν κυρίως στήριξη στους ενοικιαστές, σε μια περίοδο που η ζήτηση για ακίνητα βρίσκεται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα.
Στη βάση αυτή, θα μπορούσε να εξεταστεί η δυνατότητα παροχής μεγαλύτερης οικονομικής στήριξης στους ενοικιαστές, καθώς το ποσό του επιδόματος ενοικίου για έναν δικαιούχο ανέρχεται σήμερα στα 70 ευρώ το μήνα, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται τα απαραίτητα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 35 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού, με ανώτερο όριο τα 210 ευρώ. Σε περίπτωση που υπάρξουν αποφάσεις για αύξηση του επιδόματος ή για διεύρυνση των κριτηρίων αυτές θα ληφθούν τον Σεπτέμβριο, όταν θα είναι πιο σαφή τα δημοσιονομικά περιθώρια και θα έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο με την πορεία των φορολογικών εσόδων και των επιπλέον εισπράξεων που θα προκύψουν από την πάταξη της φοροδιαφυγής.
Τα «κλειδιά» για την αποφυγή των επιβαρύνσεων
Οι ιδιοκτήτες ακινήτων που τον προηγούμενο χρόνο δεν εισέπραξαν ενοίκια ή έλαβαν μικρότερα ποσά από τα συμφωνηθέντα έχουν τη δυνατότητα να απαλλαγούν από τη φορολόγηση και με συντελεστές που φτάνουν έως και το 45%.
Για να εξασφαλίσουν αυτή την απαλλαγή, θα πρέπει πριν το ραντεβού τους με την Εφορία να προχωρήσουν στις ακόλουθες δυο κινήσεις:
1. Να εκδώσουν σε βάρος του μισθωτή διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης χρήσης μισθίου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή να έχει ασκηθεί εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων.
2. Να καταθέσουν στην εφορία φωτοαντίγραφα των διαταγών, δικαστικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί ή αγωγών που έχουν ασκηθεί. Εάν δεν υποβληθούν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για τη δήλωση των ανείσπρακτων ενοικίων τότε τα ποσά που έχουν δηλωθεί ως ανείσπρακτα εισοδήματα δεν θα ληφθούν υπόψη και η εφορία θα προχωρήσει σε νέα εκκαθάριση της δήλωσης φορολογώντας τα συγκεκριμένα ποσά.
Τα ενοίκια που δεν εισπράχθηκαν θα πρέπει να δηλωθούν πρώτα στο έντυπο Ε2 και αυτομάτως θα μεταφερθούν στο Ε1 της φορολογικής δήλωσης. Εάν δεν υποβληθούν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά τα ποσά που έχουν δηλωθεί ως ανείσπρακτα εισοδήματα δεν θα ληφθούν υπόψη και η εφορία θα προχωρήσει σε νέα εκκαθάριση της δήλωσης επιβάλλοντας φόρο για τα συγκεκριμένα εισοδήματα.
Επισημαίνεται ότι με την ισχύουσα κλίμακα το ετήσιο καθαρό φορολογητέο εισόδημα από ενοίκια φορολογείται αυτοτελώς από το πρώτο ευρώ αφού προηγουμένως αφαιρεθεί ποσοστό 5% που αναγνωρίζεται ως δαπάνη για επισκευή, συντήρηση, ανακαίνιση και άλλες λειτουργικές ανάγκες των εκμισθούμενων ακινήτων.
Ειδικότερα οι συντελεστές φόρου είναι:
- 15% για τα πρώτα 12.000 ευρώ του εισοδήματος
- 35% για τα επόμενα 23.000 ευρώ, δηλαδή στο τμήμα του εισοδήματος από τα 12.001 έως τα 35.000 ευρώ
- 45% για το τμήμα του εισοδήματος πάνω από τα 35.000 ευρώ.
Με βάση τα παραπάνω φορολογούμενος που απέκτησε κατά τη διάρκεια του 2024 συνολικό εισόδημα 15.000 ευρώ από ενοίκια θα κληθεί να πληρώσει φόρο εισοδήματος για ποσό 14.250 ευρώ (μειωμένο κατά 5% λόγω αυτόματης τεκμαρτής έκπτωσης δαπανών επισκευή, συντήρηση και λοιπές λειτουργικές ανάγκες των εκμισθούμενων ακινήτων) και ο φόρος θα υπολογιστεί ως εξής:
12.000 ευρώ x 15% = 1.800 ευρώ
- 2.250 ευρώ x 35% = 787,50 ευρώ
- 1.800 ευρώ + 787,50 ευρώ = 2.587,50 ευρώ.
Συνεπώς ο συνολικός λογαριασμός θα ανέλθει στα 2.587,50 ευρώ.
Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr