Υπήρξε κάποτε σύμβολο κύρους, συνάντησης της πνευματικής και επιχειρηματικής ελίτ της χώρας.Η Αθηναϊκή Λέσχη, θεσμός ιστορικός και μοναδικός, κινδυνεύει πλέον να καταγραφεί όχι για την προσφορά της στον δημόσιο βίο, αλλά για την... αδυναμία της να προσαρμοστεί, να εξελιχθεί και να εμπνεύσει.
Όλο και περισσότερα μέλη της, στελέχη με προσφορά στον επιστημονικό και οικονομικό βίο, εκφράζουν πλέον ανοιχτά τη δυσαρέσκειά τους: η Αθηναϊκή Λέσχη έχει αποκοπεί πλήρως από τη σύγχρονη εποχή – δεν συμμετέχει ενεργά στα γεγονότα, δεν αναλαμβάνει δράσεις, δεν προσφέρει πλαίσιο διαλόγου, δεν παράγει ιδέες.
Αδιαφάνεια και συγκεντρωτισμός
Ο μεγαλύτερος ίσως προβληματισμός αφορά τον τρόπο οργάνωσης και διοίκησης της Αθηναϊκής Λέσχης.
Η καθημερινή της λειτουργία παραμένει ερμητικά κλειστή και αδιαφανής.
Ο έλεγχος των οικονομικών δεν περνά από ανεξάρτητο ορκωτό λογιστή – επιλογή που προκαλεί εύλογες υποψίες.
Οι χορηγίες, λίγες ή πολλές, εντοπίζονται χωρίς δημόσια κριτήρια, χωρίς λογοδοσία, χωρίς καν διαδικασία.
Όλα φέρονται να περνούν από το προσωπικό γραφείο του Προέδρου, δημιουργώντας μια εικόνα ιδιότυπου φέουδου αντί για σύγχρονο θεσμικό σχήμα.
Οι όποιες προτάσεις για εξυγίανση και θεσμική αναβάθμιση της λειτουργίας της Λέσχης όχι μόνο απορρίπτονται – δεν φτάνουν καν σε δημόσια συζήτηση.
Σύμφωνα με πληροφορίες, πρόσφατη εισήγηση του Μιχάλη Σάλλα, με στόχο την οικονομική αυτάρκεια και αναβάθμιση του ρόλου της Αθηναϊκής Λέσχης, κρίθηκε ακόμη και από μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου ως ικανή να «αλλάξει επίπεδο και κατηγορία» της Αθηναϊκής Λέσχης.
Παρ’ όλα αυτά, η πρόταση αυτή ούτε διανεμήθηκε στα μέλη, ούτε συζητήθηκε ποτέ σε συνεδρίαση.
Το γεγονός αυτό συνιστά ευθεία υπονόμευση της συλλογικής λειτουργίας και ένα ακόμη δείγμα του τρόπου που διοικείται σήμερα η Αθηναϊκή Λέσχη.
Η εσωτερική διάλυση δεν είναι πλέον υπόθεση ψιθύρων
Η αποστασιοποίηση είναι πλέον ορατή.
Μέλη με χρόνια παρουσίας, διακεκριμένοι επιστήμονες, επιχειρηματίες, δημόσια πρόσωπα, έχουν αποχωρήσει ή αποφεύγουν πλέον να πατήσουν το κατώφλι της Αθηναϊκής Λέσχηςς.
Δεν είναι απλώς θέμα διαφορών ή προσώπων – είναι θέμα αξιοπρέπειας και σεβασμού στον θεσμό.
Για πολλούς, η σημερινή εικόνα της Αθηναϊκής Λέσχης προσβάλλει την ιστορική της διαδρομή.
Ακόμη και οι διαδικασίες της Γενικής Συνέλευσης δεν γλιτώνουν από την καταστρατήγηση.
Στην τελευταία σύγκληση, όπως αναφέρουν πολλά μέλη, δεν τηρήθηκαν ούτε τα βασικά του καταστατικού – ενώ κατηγορίες εκτοξεύονται ευθέως προς τον Πρόεδρο για περιφρόνηση των δημοκρατικών διαδικασιών και για σκόπιμη αποφυγή διαλόγου με τα μέλη.
Χωρίς ηθική νομιμοποίηση
Αν η Λέσχη δεν λειτουργεί ούτε με βάση το ίδιο της το καταστατικό, τότε ποια ηθική νομιμοποίηση απομένει σε όσους διοικούν;
Ένας κόσμος που δεν έχει πια θέση στην Αθήνα του 21ου αιώνα
Αλλά το πρόβλημα δεν είναι μόνο διαδικαστικό ή οργανωτικό – είναι βαθύτατα αξιακό.
Στην κοινή γνώμη, στην καθημερινή ατμόσφαιρα της Αθηναϊκής Λέσχης, κυκλοφορεί πλέον μια αίσθηση αναχρονισμού και εσωστρέφειας.
Η συμπεριφορά του Προέδρου και ορισμένων στενών συνεργατών του δημιουργεί έντονη ενόχληση σε μέλη: μια εικόνα ελιτισμού χωρίς περιεχόμενο, σαν να έχει η Αθηναϊκή Λέσχη μετατραπεί σε γραφείο «διαδόχων», με αναχρονιστικά ήθη, σχεδόν κωμικές «κορώνες στο πέτο», λες και πρόκειται για θεσμικό παράρτημα της πρώην βασιλικής οικογένειας.
Βαθιά κρίση ταυτότητας
Ο σημερινός προσανατολισμός των εκδηλώσεων μαρτυρά αυτή τη βαθιά κρίση ταυτότητας: αντί για σύγχρονες παρεμβάσεις, αντί για επιστημονικές και οικονομικές πρωτοβουλίες, αντί για ανάδειξη νέων προσώπων και ιδεών, η Αθηναϊκή Λέσχη μοιάζει να φιλοξενεί τελετές που παραπέμπουν άλλοτε σε εκκλησιαστικές οργανώσεις και άλλοτε σε λέσχες αποστράτων.
Καμία σχέση με τον χώρο που – ιστορικά – αποτέλεσε σημείο συνάντησης της αθηναϊκής επιχειρηματικής, επιστημονικής και πολιτικής πρωτοπορίας.
Χρειάζεται ρήξη για να υπάρξει συνέχεια
Το ερώτημα πλέον είναι αν υπάρχει δυνατότητα επανεκκίνησης.
Αν τα μέλη που απομένουν – και που εξακολουθούν να νοιάζονται – μπορούν να απαιτήσουν αλλαγή πορείας, διαφάνεια, συμμετοχή, θεσμική λειτουργία, σεβασμό.
Η Αθηναϊκή Λέσχη δεν είναι ιδιοκτησία κανενός.
Ανήκει στην ιστορία της πόλης και της χώρας.
Και δεν μπορεί να συνεχίσει να υποβαθμίζεται από επιλογές που τη μικραίνουν, που τη γελοιοποιούν ή που την απομακρύνουν από τους ζωντανούς ανθρώπους της κοινωνίας.
Αν η σημερινή διοίκηση αδυνατεί – ή δεν επιθυμεί – να αναλάβει την ευθύνη για τη σωτηρία της, τότε η αποχώρηση θα ήταν έντιμη πράξη.
Καλύτερα μια δημόσια ρήξη, παρά μια αθόρυβη εξαφάνιση.
Κίμων ο Αθηναίος
www.bankingnews.gr