Την ίδια ώρα, η Γαλλία έχει ήδη περάσει τη γραμμή, με ορισμένες γαλλικές εταιρείες να δανείζονται φθηνότερα από το ίδιο το κράτος – κάτι που αμφισβητεί θεμελιώδεις αρχές της αγοράς ομολόγων.
Το Ηνωμένο Βασίλειο κινδυνεύει να ακολουθήσει την ίδια τροχιά, με τον πληθωρισμό και την υπερέκδοση χρέους να ασκούν αυξανόμενη πίεση στις αποδόσεις.
Το σενάριο επιστροφής της ποσοτικής χαλάρωσης δεν μοιάζει πλέον απίθανο – και οι επενδυτές αρχίζουν να στρέφονται ξανά σε «σκληρά» περιουσιακά στοιχεία, όπως ο χρυσός.
Η ανατροπή στο Ηνωμένο Βασίλειο
Η απόδοση των βρετανικών κρατικών ομολόγων (gilts) έχει μετατραπεί σε καυτό ζήτημα στις αίθουσες συναλλαγών και τις συνεδριάσεις επενδυτικών τραπεζών, διαχειριστών κεφαλαίων και hedge funds.
Κι αυτό γιατί πλέον κοστίζει περισσότερο στο Ηνωμένο Βασίλειο να δανειστεί για 10 χρόνια απ’ ό,τι στην Πορτογαλία, την Ιταλία, την Ιρλανδία, την Ελλάδα ή την Ισπανία – χώρες που πριν μια δεκαετία αποκαλούνταν υποτιμητικά ως "Piigs", λόγω του υψηλού χρέους, της αναιμικής ανάπτυξης και της πολιτικής αστάθειας.
Σήμερα, η εικόνα έχει αντιστραφεί: η φήμη του Ηνωμένου Βασιλείου στις αγορές έχει τρωθεί σε σχετικούς όρους.
Η νέα Υπουργός Οικονομικών, Rachel Reeves, καλείται να βελτιώσει τις οικονομικές και δημοσιονομικές προοπτικές της χώρας στο δεύτερο προϋπολογισμό της, τον Νοέμβριο.
Οι τέσσερις βασικοί κίνδυνοι στα ομόλογα
Όταν κάποιος επενδύει σε ομόλογα, είτε απευθείας είτε μέσω αμοιβαίων κεφαλαίων, αντιμετωπίζει τέσσερις βασικούς κινδύνους:
Κίνδυνος επιτοκίων: Όταν αυξάνονται τα επιτόκια, οι αποδόσεις νέων ομολόγων γίνονται πιο ελκυστικές, οδηγώντας τους επενδυτές να πωλούν τα παλαιότερα ομόλογα.
Πιστωτικός κίνδυνος: Ο εκδότης μπορεί να μην καταφέρει να πληρώσει τους τόκους ή να αποπληρώσει το κεφάλαιο στη λήξη.
Πληθωριστικός κίνδυνος: Η αύξηση των τιμών μειώνει την πραγματική αξία των αποδόσεων των ομολόγων (πλην των συνδεδεμένων με τον πληθωρισμό).
Κίνδυνος ρευστότητας: Τα κρατικά ομόλογα είναι συνήθως πιο εύκολα στην πώληση από τα εταιρικά, σε όγκο, χρόνο και τιμή.
Προς το παρόν, τα επιτόκια στο Ηνωμένο Βασίλειο φαίνεται να οδεύουν προς τα κάτω και η χώρα δεν έχει κηρύξει στάση πληρωμών από το 1672, όταν ο Κάρολος Β' ανακοίνωσε το Stop of the Exchequer.
Άρα, θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι οι τόκοι και το κεφάλαιο θα καταβληθούν – τουλάχιστον σε ονομαστικούς όρους.
Ωστόσο, ο μεγαλύτερος κίνδυνος παραμένει ο πληθωρισμός, εκτός αν υπάρξει κάποια απρόσμενη εσωκομματική κρίση στο Εργατικό Κόμμα ή πολιτική αστάθεια.
Οι επενδυτές θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι η απόδοση που λαμβάνουν ξεπερνά τον πληθωρισμό καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής του κάθε gilt.
Η προσφορά, η ζήτηση και το spread
Το αυξημένο κρατικό χρέος σημαίνει και μεγαλύτερη ανάγκη για έκδοση νέων gilts.
Η αυξημένη προσφορά συνήθως συνεπάγεται χαμηλότερες τιμές και –κατά συνέπεια– υψηλότερες αποδόσεις.
Η στήλη Questor της Telegraph απευθύνθηκε σε ειδικό της αγοράς ομολόγων, ρωτώντας αν η αύξηση των αποδόσεων στα gilts θα μπορούσε να οδηγήσει σε σμίκρυνση ή ακόμη και εξαφάνιση του spread μεταξύ κρατικών και εταιρικών ομολόγων επενδυτικής διαβάθμισης.
Αντί για ειρωνική απάντηση, η απάντηση ήταν ότι αυτό έχει ήδη συμβεί σε κάποιες εταιρείες στη Γαλλία – χώρα που επίσης αγωνίζεται να χρηματοδοτήσει το κοινωνικό της κράτος και να εξυπηρετήσει τα χρέη της, εν μέσω δυσαρεστημένου εκλογικού σώματος.
Το αν το ίδιο θα συμβεί και στο Ηνωμένο Βασίλειο – και αν μπορεί να διατηρηθεί – μένει να φανεί.
Η στήλη παραμένει επιφυλακτική, αν μη τι άλλο επειδή η κυβέρνηση μπορεί, θεωρητικά, να τυπώσει χρήμα για να καλύψει τις υποχρεώσεις της, κάτι που οι εταιρείες (και ούτε η Γαλλία) δεν μπορούν να κάνουν.
Το σίγουρο είναι ότι κάθε επενδυτής που αναζητά αποδόσεις σταθερού εισοδήματος πρέπει να εξετάσει ένα ευρύ φάσμα τίτλων, εκδοτών και διαρκειών.
Πορεία αντιστροφής στη νομισματική πολιτική
Ως απάντηση στην άνοδο των αποδόσεων των μακροπρόθεσμων gilts, η Τράπεζα της Αγγλίας μειώνει τον ρυθμό πώλησης των τίτλων που είχε αγοράσει κατά την περίοδο ποσοτικής χαλάρωσης (QE) από το 2008 έως το 2022 – μια διαδικασία γνωστή ως ποσοτική σύσφιξη (QT).
Κάποιοι διαχειριστές κεφαλαίων ψιθυρίζουν ότι η QE θα μπορούσε να επιστρέψει, αν η δημοσιονομική κατάσταση της κυβέρνησης επιδεινωθεί ξαφνικά – π.χ., σε περίπτωση ύφεσης που θα ρίξει τα έσοδα από φόρους και θα αυξήσει τις κοινωνικές δαπάνες.
Σ' αυτό το ενδεχόμενο, η Τράπεζα της Αγγλίας ίσως προχωρήσει ξανά σε μαζικές αγορές gilts, πιέζοντας τις αποδόσεις προς τα κάτω και ανεβάζοντας τις τιμές.
Αν και αυτό ίσως φαίνεται σαν «δωρεάν γεύμα» για τους κατόχους gilts, αρκετοί επενδυτές στον χρυσό το συνδέουν με την συνεχιζόμενη άνοδο των τιμών των πολύτιμων μετάλλων, λόγω των πληθωριστικών πιέσεων και της νέας νομισματικής επέκτασης που θα συνεπαγόταν μια τέτοια πολιτική – όσο απίθανη κι αν φαίνεται σήμερα.
www.bankingnews.gr