Νέα έρευνα αναδεικνύει τα Ιωάννινα ως απροσδόκητο καταφύγιο βιοποικιλότητας στην Ευρώπη. Ο Νίκος Φιλιππίδης, στο πλαίσιο της διπλωματικής του εργασίας στο Τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών (ΒΕΤ) του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, κατέγραψε στην πόλη των Ιωαννίνων 59 είδη.. πεταλούδων – έναν αριθμό που είναι ίσος με το σύνολο των ειδών που συναντώνται σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο (και σχεδόν όσα στην Ολλανδία).
«Βρήκα 59 είδη πεταλούδων στα Γιάννενα τη στιγμή που τόσα υπάρχουν συνολικά στο Ηνωμένο Βασίλειο και 64 σε όλη την Ολλανδία αντίστοιχα», δήλωσε ο κ. Φιλιππίδης στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ), ο οποίος παρουσίασε την εργασία του τον Ιούλιο του 2025. Η έρευνα εκπονήθηκε υπό την επίβλεψη της καθηγήτριας Βασιλικής Κατή και της Δρ. Όλγας Τζωρτζακάκη.

Πλούσια ποικιλότητα εντός της αστικής ζώνης
Στην έρευνα πραγματοποιήθηκαν δειγματοληψίες σε 27 διαφορετικές διαδρομές και σε τρεις ζώνες αστικοποίησης (μέσα στην πόλη, στους εξωτερικούς λόφους και στην ημιαστική περιοχή). Συνολικά καταγράφηκαν 1.258 άτομα πεταλούδων, ανήκοντα στα 59 είδη.
Το πιο εντυπωσιακό συμπέρασμα είναι ότι «η ποικιλότητα των πεταλούδων δεν παρουσίασε καμία στατιστικά σημαντική διαφορά ανάμεσα στις τρεις ζώνες», υπογραμμίζει ο κ. Φιλιππίδης. Αυτό σημαίνει ότι η πόλη των Ιωαννίνων φιλοξενεί μια σχετικά πλούσια ποικιλότητα και διατηρεί σημαντική αξία για τη βιοποικιλότητα ακόμα και στο κέντρο της.
Οι σημαντικότεροι περιβαλλοντικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη βιοποικιλότητα των πεταλούδων στην πόλη σχετίζονται με:
Την πυκνότητα της βλάστησης.
Τις τεχνητές αδιαπέραστες επιφάνειες.
Την παρουσία νερού.

Κομβικής σημασίας οι πεταλούδες για ένα υγιές οικοσύστημα
Οι πεταλούδες αποτελούν ιδανικούς δείκτες υγιούς οικοσυστήματος, χάρη στην ευαισθησία τους σε οικολογικές αλλαγές, όπως είναι η αστικοποίηση. «Μπορεί οι πεταλούδες να είναι οργανισμοί που τους “προσπερνάμε” λίγο στην καθημερινότητά μας, αλλά αποτελούν δείκτες βιοποικιλότητας για ένα υγιές οικοσύστημα», εξηγεί ο ερευνητής.
Μάλιστα, η μελέτη εντόπισε και ένα είδος που θεωρείται κινδυνεύον στην Κόκκινη Λίστα της Ευρώπης, το Anthocharis damone, καθώς και το Thymelicus lineola, που έχει καταγραφεί ως τρωτό.
Ο κ. Φιλιππίδης απευθύνει έκκληση στους πολεοδόμους, ενθαρρύνοντάς τους να λάβουν υπόψη τους αυτά τα δεδομένα. Τονίζει ότι ο αστικός σχεδιασμός πρέπει να στοχεύει στην ενίσχυση της συνδεσιμότητας των οικοτόπων και στην αύξηση των φυτών που προσφέρουν νέκταρ, ώστε οι πόλεις να λειτουργούν ως ενεργά καταφύγια βιοποικιλότητας, ειδικά για τους επικονιαστές.
*Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ