Το εκτελεστικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα προτείνει ένα εκτεταμένο πακέτο μεταρρυθμίσεων, με στόχο να καταργήσει τα εθνικά χρηματοπιστωτικά σύνορα και να δημιουργήσει μια βαθύτερη ενιαία χρηματοπιστωτική.. αγορά στην ΕΕ, ικανή να ανταγωνιστεί αυτή των Ηνωμένων Πολιτειών, αποκαλύπτει το Politico.
Τρία άτομα που έχουν ενημερωθεί για το σχέδιο δήλωσαν στο μέσο ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει τον Δεκέμβριο την τροποποίηση τουλάχιστον δέκα χρηματοοικονομικών νομοθεσιών- που καλύπτουν τα πάντα, από τη ρύθμιση των επενδυτικών προϊόντων και των κρυπτονομισμάτων έως τη δομή του ίδιου του χρηματοπιστωτικού συστήματος της ΕΕ.
Ο βασικός στόχος είναι να καταστεί διαθέσιμο περισσότερο κεφάλαιο για τις δοκιμαζόμενες ευρωπαϊκές βιομηχανίες, ώστε να μπορέσουν να ανταγωνιστούν τους ταχύτερα αναπτυσσόμενους αντιπάλους τους στις ΗΠΑ και την Κίνα.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ειδικότερα, υπερτερούν της ΕΕ ως προς την ποσότητα κεφαλαίου που είναι διαθέσιμη σε μικρότερες εταιρείες που επιδιώκουν ανάπτυξη. Ως αποτέλεσμα, πολλές επιτυχημένες ευρωπαϊκές νεοφυείς επιχειρήσεις μετακομίζουν στις ΗΠΑ για να αποκτήσουν την απαραίτητη χρηματοδότηση.
Οι Βρυξέλλες θέλουν απεγνωσμένα να σταματήσουν αυτήν την τάση και θεωρούν τη δημιουργία μιας πραγματικά ενιαίας κεφαλαιαγοράς ως ένα από τα βασικά κομμάτια που λείπουν από την οικονομική ολοκλήρωση της ΕΕ. Ωστόσο, οι προτεινόμενες αλλαγές αναμένεται να προκαλέσουν έντονες πολιτικές αντιπαραθέσεις μεταξύ των κυβερνήσεων των κρατών-μελών, καθώς υπάρχουν βαθιές διαφωνίες σχετικά με το αν η ΕΕ πρέπει να αποκτήσει κεντρικές εποπτικές αρμοδιότητες επί των χρηματοπιστωτικών αγορών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τα σχέδιά της -προγραμματισμένα για δημοσιοποίηση τον Δεκέμβριο- σε μια τρίωρη κεκλεισμένων των θυρών ενημέρωση αξιωματούχων εθνικών κυβερνήσεων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την περασμένη Τρίτη.
Σύμφωνα με πολλούς παρευρισκόμενους αξιωματούχους, η Επιτροπή σχεδιάζει να δημοσιεύσει ένα πακέτο που θα τροποποιεί περίπου δέκα υπάρχοντες νόμους, αναμορφώνοντας τους κανόνες λειτουργίας και εποπτείας των χρηματοπιστωτικών αγορών της ΕΕ.
Μεταξύ των νόμων που θα τροποποιηθούν περιλαμβάνονται οι βασικοί κανόνες των αγορών κεφαλαίου της ΕΕ, MiFID και MiFIR, οι κανόνες για τους οργανισμούς εκκαθάρισης (EMIR), οι κανόνες για τις επενδύσεις (AIFMD και Οδηγία UCITS), οι κανόνες για τα κεντρικά αποθετήρια τίτλων (CSDR), οι κανόνες για τα κρυπτονομίσματα (MiCA) και ο κανονισμός που διέπει την ευρωπαϊκή εποπτική αρχή των αγορών (ESMA).
Η Επιτροπή σχεδιάζει επίσης μια αναδιάρθρωση του τρόπου εποπτείας των χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων, ένα ιδιαίτερα πολιτικοποιημένο ζήτημα, που μέχρι σήμερα έχει μπλοκαριστεί από τα κράτη-μέλη. Επί του παρόντος, οι περισσότερες εταιρείες εποπτεύονται σε εθνικό επίπεδο, όμως η Επιτροπή επιθυμεί να μεταφέρει περισσότερες αρμοδιότητες εποπτείας στο επίπεδο της ΕΕ, υπό την εποπτεία της ESMA με έδρα το Παρίσι.
Οι σχετικές συζητήσεις είχαν οδηγηθεί σε αδιέξοδο στη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ την άνοιξη του 2024, όταν ένας συνασπισμός μικρότερων χωρών -μεταξύ αυτών το Λουξεμβούργο και η Ιρλανδία- εμπόδισε τη γαλλική πρόταση για μια πιο κεντρική εποπτεία, φοβούμενος ότι οι χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις θα μετακινηθούν στο Παρίσι.
Η Γαλλία υποστηρίζει ένθερμα την κεντρικοποίηση της εποπτείας, αλλά πολλές μικρότερες χώρες αντιτίθενται στο σχέδιο. Η στάση της Γερμανίας παραμένει ασαφής: παραδοσιακά ήταν αντίθετη, αλλά ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς και ο υπουργός Οικονομικών Λαρς Κλίνγκμπαϊλ έχουν πρόσφατα εκφραστεί θετικά για τη δημιουργία ενός ενιαίου ευρωπαϊκού χρηματιστηρίου. Ωστόσο, η Γερμανία αντιτίθεται στην κεντρική εποπτεία των κρυπτονομισμάτων, η οποία περιλαμβάνεται στα σχέδια της Επιτροπής.
Η Επιτροπή επιδιώκει τώρα να μεταφέρει την εποπτεία όλων των παρόχων υπηρεσιών κρυπτονομισμάτων στην ESMA. Θέλει επίσης να μεταφέρει την εποπτεία μεγάλων διασυνοριακών χρηματιστηρίων, οργανισμών εκκαθάρισης και κεντρικών αποθετηρίων τίτλων στον ευρωπαϊκό εποπτικό φορέα.
Η ESMA θα υποστεί μεταρρύθμιση στη διακυβέρνηση και στη χρηματοδότησή της, ώστε να αντανακλά τον διευρυμένο ρόλο της. Η Επιτροπή σκοπεύει να εισαγάγει ένα ανεξάρτητο εκτελεστικό συμβούλιο, υπεύθυνο για τις εποπτικές αποφάσεις —σε αντίθεση με το τρέχον μοντέλο όπου αποφασιστικό ρόλο έχει το συμβούλιο των εθνικών εποπτικών αρχών. Επιπλέον, μεγαλύτερο ποσοστό της χρηματοδότησης της ESMA θα προέρχεται από εποπτικά τέλη που πληρώνει ο ιδιωτικός τομέας, ενώ θα μειωθεί η συμμετοχή των εθνικών αρχών.
Η πρόταση αναμένεται να προκαλέσει έντονες πολιτικές αντιδράσεις, τονίζει το Politico.
Το πακέτο για τις αγορές προβλέπεται να παρουσιαστεί τον Δεκέμβριο και ενδέχεται να αποτελέσει θέμα συζήτησης στη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ στις Βρυξέλλες τον ίδιο μήνα.