Πώς βλέπουν οι Ευρωπαίοι εταίροι τα αιτήματα της Αγκυρας για προμήθεια μαχητικών αεροσκαφών και για συμμετοχή στο πρόγραμμα SAFE...
Ηεπικείμενη αγορά ευρωπαϊκών αεροσκαφών Eurofighter Typhoon από την Τουρκία, σε συνδυασμό με το υπό εξέταση αίτημά της από την Κομισιόν.. για συμμετοχή της στο SAFE, υποδηλώνει ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι έχουν διαφορετική άποψη από την Ελλάδα για τον ρόλο της Αγκυρας στην ευρύτερη περιοχή.
Παρότι η τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας περιλαμβάνει ρητές αναφορές στις τουρκικές προκλητικές πρακτικές έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου, αναγνωρίζει ως θετική εξέλιξη τον ελληνοτουρκικό διάλογο μετά τη «Διακήρυξη των Αθηνών», τον Δεκέμβριο του 2023, υπογραμμίζοντας ότι η συνεχιζόμενη διαμάχη για την υφαλοκρηπίδα και τις θαλάσσιες ζώνες παραμένει σημαντικό εμπόδιο στις διμερείς σχέσεις.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι δηλώσεις της ύπατης εκπροσώπου της Ε.Ε. για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Κάγια Κάλας, κατά την προχθεσινή της συνάντηση στην Αθήνα με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. «Η βελτίωση των σχέσεων Ελλάδας - Τουρκίας είναι θετική είδηση για τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Δεδομένου ότι βρίσκεστε σε μια σημαντική γεωστρατηγική θέση, αποτελείτε γέφυρα μεταξύ της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης, ενώ βρίσκεστε επίσης κοντά στη Μαύρη Θάλασσα. Σίγουρα όλες αυτές οι περιοχές πρέπει να ενισχύσουν την ασφάλεια, την ανθεκτικότητα, τη συνδεσιμότητα μεταξύ τους, την ενέργεια, τις μεταφορές, την προστασία του περιβάλλοντος», ανέφερε χαρακτηριστικά η κ. Κάλας.
Είναι προφανές ότι η Ε.Ε. επιθυμεί την πλήρη εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, γι’ αυτόν τον λόγο οι ελληνικές ανησυχίες περί τουρκικής απειλής και προκλητικότητας δεν βρίσκουν ευήκοα ώτα στις Βρυξέλλες. Η Αθήνα πάντως επιμένει να προβάλλει τις θέσεις της για τη στάση της Τουρκίας και τη διατήρηση του casus belli, καθώς και τον προβληματισμό της για την απόκτηση ευρωπαϊκών αεροσκαφών, τα οποία θα μπορούν να φέρουν μάλιστα στρατηγικά όπλα, όπως οι πύραυλοι αέρος αέρος METEOR. Υπενθυμίζεται ότι οι πύραυλοι ΜΕΤΕΟR αποτελούν ένα από τα βασικά όπλα που ενσωματώνουν τα γαλλικά αεροσκάφη Rafale που διαθέτει στον στόλο της η πολεμική αεροπορία. Η πώληση των Eurofighter στην Τουρκία δείχνει αν μη τι άλλο ότι ο ελληνοτουρκικός ανταγωνισμός στους στρατιωτικούς εξοπλισμούς, στο όνομα της αύξησης της αμυντικής ισχύος, δεν έχει τελειωμό.
Επίσης, η στάση των Ευρωπαίων εταίρων έναντι της Τουρκίας τόσο στην οικοδόμηση της ευρωπαϊκής άμυνας όσο και απέναντι στις ελληνοτουρκικές διαφορές, φανερώνει ότι η επιλογή των υπέρογκων αμυντικών δαπανών που έχει δρομολογήσει η ελληνική κυβέρνηση με το δωδεκαετές εξοπλιστικό πρόγραμμα, ύψους 28 δισεκατομμυρίων ευρώ, δεν συνιστά «διπλωματία των όπλων» αλλά απλώς ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος των ελληνικών δυνάμεων. Με άλλα λόγια, η ενίσχυση της αμυντικής και αποτρεπτικής δύναμης της χώρας είναι θεμιτή, ωστόσο δεν αποτελεί προϋπόθεση ή συνθήκη αποδοχής των ελληνικών θέσεων από την ευρωπαϊκή κοινότητα έναντι των τουρκικών διεκδικήσεων σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.
Η στάση των Ευρωπαίων αλλά και των Ηνωμένων Πολιτειών εξακολουθεί να είναι υπέρ της μείωσης της έντασης και της διευθέτησης των ελληνοτουρκικών, στη βάση των αρχών του διεθνούς δικαίου.
Κώστας Αλατζάς
efsyn.gr