24 Δεκ 2025

Μπλόκαρε και το Κτηματολόγιο...

Διαφημίζει η κυβέρνηση εδώ και έναν χρόνο τη μεγάλη της επιτυχία να «ολοκληρώσει» το Κτηματολόγιο και να το στολίσει με ψηφιακές υπηρεσίες, κι έφτασε στο σημείο να ετοιμάζεται να μεταφέρει σε αυτό τις πολεοδομίες των δήμων, αλλά υπό την πίεση των μπλόκων στις εθνικές οδούς αναγκάζεται τώρα να παραδεχθεί τις χιλιάδες εκκρεμότητές του και να υπόσχεται στους αγρότες «προσωρινή αναγνώριση δικαιωμάτων».
Η παραδοχή των εκκρεμοτήτων στο Κτηματολόγιο ήρθε αργά την περασμένη Παρασκευή, μέσα από επίσημη ανακοίνωση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης αλλά και σε χθεσινή τηλεοπτική εμφάνιση του υπουργού, Κώστα Τσιάρα. Το επικοινωνιακό αφήγημα που επί μήνες έχτιζε η κυβέρνηση για το «ολοκληρωμένο» Κτηματολόγιο και τα ψηφιακά του εργαλεία –προς χάριν των οποίων ξιφουλκούσε ο πρώην αρμόδιος υφυπουργός Κων. Κυρανάκης όποτε δεχόταν κριτική– κατέρρευσε σαν πύργος από τραπουλόχαρτα.
Ο τίτλος της ανακοίνωσης Τσιάρα, εύγλωττος: «Πρωτοβουλία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για την αποκατάσταση αδικιών σε βάρος γεωργών, λόγω εκκρεμοτήτων στο Κτηματολόγιο». Υπάρχουν λοιπόν «εκκρεμότητες» στο ολοκληρωμένο –κατά τα πρότυπα της «Ομάδας Αλήθειας»– Κτηματολόγιο, και ποιες είναι αυτές; Ας δούμε την απάντηση: «Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ανακοινώνει ότι αναλαμβάνει πρωτοβουλία για να ρυθμίσει την αποκατάσταση αδικιών που αντιμετωπίζουν ενεργοί γεωργοί, οι οποίοι, ενώ καλλιεργούν γεωργικές εκτάσεις και πληρούν τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας, στερήθηκαν την καταβολή βασικής ενίσχυσης λόγω μη ολοκλήρωσης της διαδικασίας καταχώρησης των δικαιωμάτων τους στο Κτηματολόγιο».
Και ποιες είναι αυτές οι διαδικασίες που δεν έχουν ολοκληρωθεί στο «ολοκληρωμένο» κατά τα άλλα Κτηματολόγιο; «Η ρύθμιση αποσκοπεί στη διασφάλιση ότι οι παραγωγοί αυτοί δεν θα αποκλείονται από την ενίσχυση, αποκλειστικά και μόνο επειδή:
● δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί η καταχώρηση τίτλων κυριότητας (όπως παραχωρητήρια από αναδασμούς ή διανομές),
● εκκρεμεί η μεταγραφή ή κύρωση / έκδοση διοικητικής μεταβίβασης της κυριότητας από το Δημόσιο, που θεμελιώνει δικαιώματα επί γεωργικών εκτάσεων,
● έχει εκδοθεί απόφαση Επιτροπής Εξέτασης Ενστάσεων στο πλαίσιο της κτηματογράφησης, που αναγνωρίζει εμπράγματο δικαίωμα υπέρ του παραγωγού, αλλά η απόφαση αυτή δεν έχει ακόμη ενσωματωθεί στα στοιχεία του Κτηματολογίου, λόγω μη ολοκλήρωσης της διαδικασίας ανάρτησης των αρχικών εγγραφών για την περιοχή.
Οι διατυπώσεις εδώ είναι κάπως δυσνόητες αλλά όλες αφορούν την καταχώρηση στο Κτηματολόγιο τίτλων κυριότητας από αγρότες. Για να πάρει κάποιος επιδότηση, βασική προϋπόθεση είναι να αποδείξει ότι εκμεταλλεύεται νομίμως κάποια έκταση γης. Το σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ ανέδειξε ότι πολλοί δήλωναν εκτάσεις που ανήκαν σε άλλους, είτε σε ιδιώτες είτε στο Δημόσιο.
Η εξαγγελία Τσιάρα έρχεται να υποσχεθεί ότι θα βρεθεί τρόπος μιας «προσωρινής αναγνώρισης δικαιωμάτων», κυρίως πάνω σε εκτάσεις που ανήκουν στο Δημόσιο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιων εκτάσεων είναι οι πρώην δασικές που εκχερσώθηκαν για χρήση γεωργική ή κτηνοτροφική. Στο παρελθόν έχουν γίνει πολλές προσπάθειες να μεταβιβαστούν τέτοιες εκτάσεις, με το σκεπτικό ότι έπαψαν εδώ και χρόνια να είναι δάσος. Μια τέτοια προσπάθεια έγινε και επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, τόσο για τις εκχερσωμένες εκτάσεις όσο και για τις «οικιστικές πυκνώσεις», όμως το Συμβούλιο της Επικρατείας ήρθε, μετά από προσφυγές, και ακύρωσε εκείνες τις ρυθμίσεις.
Παρά το δεδικασμένο, η προσπάθεια συνεχίστηκε από την κυβέρνηση Μητσοτάκη με νέες ρυθμίσεις και υποσχέσεις στους αγρότες ότι θα πληρώσουν κάποιο αντίτιμο και θα αποκτήσουν τίτλους κυριότητας για εκτάσεις που, ως δασικές, ανήκουν στο Δημόσιο. Η ολοκληρωμένη ρύθμιση του θέματος θα ερχόταν με τους δασικούς χάρτες και το Κτηματολόγιο.
Ηρθε όμως η νυν κυβέρνηση, το 2024, και αποφάσισε ότι έπρεπε να ανακοινώσει οπωσδήποτε μια ψηφιακή μεταρρύθμιση. «Εκλεισε» λοιπόν το Κτηματολόγιο, πανηγύρισε για την «ολοκλήρωσή» του και μετέφερε τις χιλιάδες εκκρεμότητες στην πλάτη όσων δεν είχαν ακόμη αποκτήσει τίτλους κυριότητας.
Με το «κλείσιμο» του Κτηματολογίου, το πρόβλημα έγινε πολύ μεγαλύτερο για τους χιλιάδες αγρότες που είχαν ξεκινήσει να διεκδικούν τίτλους σε δασικές εκτάσεις, καθώς έπρεπε να ακολουθήσουν τη δικαστική οδό, ενώ στο παρελθόν μπορεί να αρκούσε μια διαδικασία «πρόδηλου σφάλματος». Χιλιάδες αγρότες μπήκαν σε έναν λαβύρινθο διεκδίκησης αναζητώντας στοιχεία και δικηγόρους, ενώ την κατάσταση περιέπλεξε η απουσία κυρωμένων δασικών χαρτών. Τώρα, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κ. Τσιάρας, υπόσχεται ότι θα λύσει το πρόβλημα εισάγοντας έναν, όπως τον αποκαλεί, «μεταβατικό μηχανισμό τεκμαιρόμενης επιλεξιμότητας» για τους γεωργούς αυτούς. Στην ανακοίνωση, ο κ. Τσιάρας, υπόσχεται ότι ο μηχανισμός αυτός θα βασίζεται «σε διοικητικά ή συμβολαιογραφικά έγγραφα, τίτλους και πράξεις, σε αποδοχή ένστασης ή αντιρρήσεως από την αρμόδια Επιτροπή του Κτηματολογίου ή σε στοιχεία από τις δηλώσεις ΟΣΔΕ και λοιπές αποδείξεις πραγματικής καλλιέργειας»
https://www.press-gr.com/2025/12/blog-post_144.html