Δείτε και το εκπληκτικό κουρδο-ιρακινό βίντεο για τα σημερινά Άρβηλα ( Hawler στα κουρδικά)
Σήμερα τα Αρβηλα (που κατοικούνται συνεχώς επί 6.000 χρόνια και η παλιά πόλη προστατεύεται από την UNESCO) έχουν γίνει Ερμπίλ και είναι η... πρωτεύουσα του αυτονομημένου τμήματος του βόρειου Ιράκ, του Κουρδιστάν.
Φτάνοντας κάποιος σήμερα στο Ερμπίλ, εντυπωσιάζεται κατ' αρχάς από το νέο αεροδρόμιο. Σχεδιασμένο από Αγγλους αρχιτέκτονες, διαθέτει έναν από τους μεγαλύτερους διαδρόμους προσγείωσης στον κόσμο και ήδη, από το δεύτερο χρόνο λειτουργίας του, ξεπέρασε σε κίνηση επιβατών την πρόβλεψη τετραετίας. Και πριν μπει στον τρίτο χρόνο του, θεμελιώθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο νέο διεθνές αεροδρόμιο (το τρίτο συνολικά), στο Ντουχόκ.
Σε μια χώρα 40.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων (κάτι σαν την Πελοπόννησο και τη Στερεά Ελλάδα μαζί), τρία διεθνή αεροδρόμια, εκ των οποίων τα δύο ολοκαίνουργια, δείχνουν ότι κόσμος πολύς πηγαινοέρχεται στο Κουρδιστάν. Γιατί όμως;
Η απάντηση κρύβεται στους αριθμούς.
Το 2011 και το 2012 η ανάπτυξη έτρεχε με 12%. Για την επόμενη πενταετία έχει τεθεί ως στόχος ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης να είναι 8%. Το ΑΕΠ ήταν πέρυσι 23,6 δισ. δολ. και το κατά κεφαλήν εισόδημα το 2011 ήταν 4.450 δολ., αυξημένο 1.400% από το 2003.
Εκτός από το κατά κεφαλήν εισόδημα, αυξάνεται και ο αριθμός των κατοίκων! Ο πληθυσμός είναι 5.300.000 (από τους οποίους το 38% είναι κάτω των 14 ετών) και αυξάνεται με ρυθμό 3% ετησίως.
Οι Κούρδοι δίνουν μεγάλη σημασία και στην παιδεία τους. Το 16% του κρατικού προϋπολογισμού των 13,1 δισ. δολ. δίνεται στην εκπαίδευση. Και εδώ η πρόοδος είναι αξιοπρόσεχτη. Από το 34% οι αναλφάβητοι το 2004, μειώθηκαν στο 16% το 2011 και ο στόχος για το 2015 είναι 7%. Επιπρόσθετα, η κυβέρνηση υποστηρίζει οικονομικά τις μεταπτυχιακές σπουδές στο εξωτερικό, με πρόγραμμα υποτροφιών 100 εκατ. δολ. που βρίσκεται σε εφαρμογή. Μας ενοχλεί αλλά δεν μας εκπλήσσει που η Ελλάδα δεν βρίσκεται μεταξύ των χωρών που περιλαμβάνονται σε αυτό το πρόγραμμα, αν και ζουν εδώ περίπου 20.000 Κούρδοι, πολλοί δεύτερης γενιάς.
Οι στεγαστικές ανάγκες μεγαλώνουν εκρηκτικά, λόγω της αύξησης του πληθυσμού και της βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου. Το κύριο μοντέλο παραγωγής κατοικιών είναι πόλεις που κατασκευάζονται με ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια, μέσου μεγέθους, περί τις 1.200 κατοικίες.
Αλλοι τομείς με επενδυτικό ενδιαφέρον είναι η υγεία, η γεωργία, η βιομηχανία και ο τουρισμός. Για το 2014 το Ερμπίλ έχει κηρυχθεί τουριστική πρωτεύουσα του αραβικού κόσμου. Ολες οι γνωστές αλυσίδες ξενοδοχείων είναι εκεί και ετοιμάζουν τις πολυτελείς, εντυπωσιακής αρχιτεκτονικής μονάδες τους.
Οι επενδύσεις υποστηρίζονται από τον επενδυτικό νόμο του 2006, ο οποίος με τις διευκολύνσεις που προβλέπει (δωρεάν παραχώρηση γης, η οποία ιδιοποιείται από τον επενδυτή, δεκαετής φοροαπαλλαγή, μηδενικές ασφαλιστικές εισφορές κ.λπ.) αποδεικνύεται αποτελεσματικό εργαλείο ανάπτυξης. Το 2012 έγιναν επενδύσεις από ξένους κοντά στα 7 δισ. δολ. Κινητήριος δύναμη για όλα αυτά είναι οι υδρογονάνθρακες. Τα διαπιστωμένα αποθέματα ανεβάζουν το Κουρδιστάν πολύ ψηλά στην παγκόσμια κατάταξη. Ολοι οι γνωστοί πετρελαϊκοί κολοσσοί, από την Exxon-Mobil μέχρι την Gazprom, είναι εκεί και... τρυπάνε.
Το Ερμπίλ φαίνεται να είναι η νέα πόλη ουρανοξυστών του χάρτη. Το υψηλότερο κτήριο που κατασκευάζεται τώρα είναι ο πύργος Naza, με 66 ορόφους (275 μ.), προϋπολογισμού 120 εκατ. δολ. Αυτόν και άλλους πολλούς ουρανοξύστες ίσως τους βλέπουμε σε λίγα χρόνια στις τηλεοράσεις μας παρακολουθώντας αγώνες Formula 1, γιατί και αυτό είναι στο πλάνο Erbil-2030!
Πριν από λίγες μέρες έβλεπα στην τηλεόραση μια ταινία του '60, όπου ο Βέγγος ως θυρωρός θύμωνε με όσους του λέρωναν τη φρεσκοπλυμένη σκάλα της πολυκατοικίας, αποκαλώντας τους «Κούρδους»!
Αλλάζουν οι καιροί...
Του Δημήτρη Ρέπα, αρχιτέκτονα, στελέχους Ελληνοκουρδικού Κέντρου, Ελευθεροτυπία, 5/5/2013
Kurdistan - Erbil - Arbil - Άρβηλα - Hawler 2012