H λατρεία του Έλληνα για το τσιγάρο είναι γνωστή, και
παρόλη την οικονπμική του κατάσταση επέμενε να καπνίζει. Όπως φαίνεται
όμως δυσκολεύεται πλέον να διατηρήσει την συνήθειά του αυτή. Μια εκτενή
ανάλυση της σημασίας του καπνίσματος για τους ...Ελληνες και τις αλλαγές
συνήθειας που επέφερε η οικονομική κρίση στους καπνιστές δημοσιεύει το
Spiegel. Το γερμανικό περιοδικό τονίζει πως η έλλειψη πόρων καταφέρνει
ό,τι δεν μπόρεσε ο αντικαπνιστικός νόμος. Να αναγκάσει τους Ελληνες να
κόψουν μια βλαβερή συνήθεια χρόνων.
Παράλληλα, το Spiegel τονίζει πως το κόψιμο του τσιγάρου
έχει ευεργετικά αποτελέσματα στον κρατικό προϋπολογισμό και το σύστημα
Υγείας.
Αναλυτικά τα σημαντικότερα κομμάτια του άρθρου:
«Στην Ελλάδα το ποσοστό του καπνίσματος είναι υψηλότερο από ό, τι
σε οποιαδήποτε άλλη χώρα του ΟΟΣΑ. Η δημόσια απαγόρευση του καπνίσματος
δεν εφαρμόστηκε, αλλά η οικονομική κρίση αρχίζει να παράγει
αποτελέσματα. Ολο και λιγότεροι Ελληνες αρχίζουν το κάπνισμα. Αυτό
μειώνει τον κίνδυνο του καρκίνου και ταυτόχρονα ανακουφίζει τον κρατικό
προϋπολογισμό.
Είναι σχεδόν αδύνατο να βρεθεί υπαίθριο τραπέζι το καλοκαίρι σε
καφέ της Θεσσαλονίκης. Πριν από λίγες εβδομάδες «χτένιζα» με φίλους τα
καφενεία στο κέντρο της πόλης, αναζητώντας μια θέση στον ήλιο. Μια
καταστηματάρχης που είδε την απελπισία μας, μας πρόσφερε μια θέση στο
εσωτερικό. «Ελάτε, έχουμε ένα κλιματιστικό», μας παρέσυρε. Οταν της
είπαμε ότι θα προτιμούσαμε να περιμένουμε για ένα τραπέζι έξω, επειδή
μερικοί από εμάς καπνίζουν, χαμογέλασε και απάντησε: «Δεν υπάρχει
πρόβλημα, περίμενε και θα σας φέρω τασάκι.». Ενα λεπτό αργότερα το
τασάκι ήταν πάνω στο τραπέζι αντικαθιστώντας την ταμπέλα «απαγορεύεται
το κάπνισμα».
Δύσκολα θα βρει κανείς ταβέρνα, μπαρ, εστιατόριο ή καφετέρια στην
Ελλάδα, όπου τηρείται η αυστηρή αντικαπνιστική νομοθεσία, σύμφωνα με την
οποία το κάπνισμα σε όλους τους κλειστούς δημόσιους χώρους
απαγορεύεται. Οι λέξεις του προηγούμενου υπουργού Υγείας, Ανδρέα
Λοβέρδου του 2011: «Οι Ελληνες έκαναν το τελευταίο τσιγάρο σε κλειστούς
χώρους» έχουν χαθεί στον καπνό».
«Μια εθνική ντροπή»
Δεν είναι έκπληξη που οι περισσότεροι Ελληνες αγνοούν το νόμο. Η
εμπειρία λέει πως οι κανόνες είναι για να σπάνε. Υπάρχουν και κάποιοι
που είναι ενθουσιώδεις, όμως, όπως ο Παναγιώτης Μπεχράκης, λέκτορας στο
Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ στις Ηνωμένες Πολιτείες και επικεφαλής της
ελληνικής αντικαπνιστικής εκστρατείας, υπεύθυνος για την πολιτική που
δημιουργεί προβλήματα στις καπνοβιομηχανίες. Ο Μπεχράκης καταγγέλλει ότι
πρόκειται για ιδιωτική υπόθεση των Ελλήνων, να επιβάλουν την απαγόρευση
του καπνίσματος, διότι η κυβέρνηση δεν έχει την πολιτική βούληση να το
κάνει».
«Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη στην οποία εξαιρούνται οι
έγκυες γυναίκες από όλα τα είδη της ψυχαγωγίας», δηλώνει ο Μπεχράκης και
συνεχίζει: «Είναι απαράδεκτο το γεγονός ότι πάνω από 100.000 άτομα
εργάζονται σε συνθήκες παρόμοιες με εκείνες των ανθρακωρύχων του 15ου
αιώνα. Αυτή είναι μια εθνική ντροπή».
Οι αριθμοί δικαιώνουν τον Μπεχράκη. Ο νόμος μοιάζει Δρακόντειος. Το
πρόστιμο για τους ιδιώτες είναι 500 ευρώ και για τις εταιρείες 5.000
ευρώ. Ο αριθμός των ελέγχων, ωστόσο, μειώθηκε τους τρεις πρώτους μήνες
του έτους μειώθηκε κατά 86%, σε σύγκριση με το 2011. Οι κυρώσεις που
καταβάλλονται μειώθηκαν δραματικά κατά 92%.
Οι παρατηρητές κατηγορούν το επίμονο λόμπι της εστίασης. Ο
φημισμένος ως εκμοντερνιστής Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, το
2011, παραδέχτηκε δημοσίως πως σαμποτάρει την απαγόρευση του
καπνίσματος: «Στην προσπάθεια μας να βοηθήσουμε την εταιρεία, μπορούμε
να κάνουμε τα στραβά μάτια. Είναι ένας νόμος που δεν μπορεί να
εκτελεστεί» ...
Οι Ελληνες ξεφεύγουν από τον εθισμό
Παρ 'όλα αυτά, ένας εντυπωσιακός αριθμός Ελλήνων σταματά το
κάπνισμα. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία από το Μάιο, ο
αριθμός των τσιγάρων που πωλούνται στη χώρα έχει μειωθεί κατά 40% σε
σύγκριση με το 2007. Το ποσοστό των τακτικών καπνιστών την τελευταία
10ετία έχει μειωθεί από το 45% στο 31%.
Είναι αυτονόητο ότι αρκετοί Ελληνες απλά δεν μπορούν πλέον να
αντέξουν οικονομικά το κάπνισμα. Το ποσοστό του καπνίσματος άρχισε να
μειώνεται το 2007, όταν η ελληνική οικονομία έπεσε σε ύφεση. Τόσο ο
ρυθμός και η οικονομία είναι σε ελεύθερη πτώση από τότε. Το κάπνισμα
έχει γίνει πολυτέλεια για πολλούς Ελληνες, αν και τα τσιγάρα στην Ελλάδα
εξακολουθούν να είναι πολύ φθηνότερα από ό, τι σε άλλες ευρωπαϊκές
χώρες. Ενα πακέτο γνωστής μάρκας τσιγάρων κοστίζει περίπου τέσσερα ευρώ.
Η Αθηνά Δινοπούλου ιδιοκτήτρια περιπτέρου στην Καλαμαριά λέει:
«Ακόμα και οι ενθουσιώδεις καπνιστές θεωρούν ότι είναι δύσκολο να
αγοράσουν τσιγάρα επειδή είναι πολύ ακριβά», λέει. Ξαφνικά όλοι είχαν
αποφασίζουν να σταματήσουν το κάπνισμα. «Μου λένε πως θα ήταν τρελό να
πληρώνονται 500 ευρώ το μήνα και να χαλούν 600 ευρώ στα τσιγάρα.
Χρησιμοποιούν τα χρήματα αυτά για να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους».
Δεν είναι μόνο η κρίση
Ιστορίες όπως αυτή είναι καλές και για το σύστημα υγείας και για
τον κρατικό προϋπολογισμό. Το κάπνισμα ευθύνεται για το 17% των θανάτων
σε άτομα ηλικίας άνω των 30 ετών. Σχετικές με το κάπνισμα ασθένειες
είναι υπεύθυνες για σχεδόν 9% του συνόλου των εισαγωγών στο νοσοκομείου
κι ως εκ τούτου για δαπάνες ύψους 1,8 δισ. ευρώ. Σχεδόν το 8% του
συνόλου των δαπανών υγειονομικής περίθαλψης. Στην πραγματικότητα, θα
μπορούσε ακόμη και να είναι 3, 3 δισ. ευρώ ή 1,53% του ελληνικού ΑΕΠ.
Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr