γράφει ο E. Wayne Merry, εμπειρογνώμονας για ευρωπαϊκά θέματα στο American Foreign Policy Council
H
Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ υποστήριξε στο παρελθόν ότι η Ευρώπη
πρέπει να «εξιλεωθεί» για τις....
οικονομικές αμαρτίες της διά της
λιτότητας. Στην Ελλάδα, ένας νέος γύρος μέτρων λιτότητας θα μπορούσε να
οδηγήσει την ήδη εξαντλημένη οικονομία στην κατάρρευση και την κοινή
γνώμη σε επικίνδυνες εναλλακτικές.
Η Μέρκελ και ο υπουργός Οικονομικών της
Βόλφγκανγκ Σόιμπλε επιμένουν ότι δεν θα υπάρξει νέο δάνειο για την
Ελλάδα, ούτε νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους. Οι αγορές
πιστεύουν ότι οι διαβεβαιώσεις αυτές χαϊδεύουν τα αυτιά των Γερμανών
ψηφοφόρων πριν από τις εκλογές της 22ας Σεπτεμβρίου καθώς γνωρίζουν ότι η
περαιτέρω βοήθεια σε συνδυασμό με την ελάφρυνση του χρέους, ώστε να αποτραπεί ένα χρηματοοικονομικό κραχ στην Ελλάδα, είναι αναπόφευκτη.
Η Ελλάδα
βρίσκεται βυθισμένη σε μεγάλη και μακράς διαρκείας ύφεση (depression)
και όχι μια συνήθη ύφεση (recession) όπως η υπόλοιπη Ευρωζώνη.
Η μείωση του βιοτικού επιπέδου των μεσαίων και χαμηλών εισοδημάτων
υπήρξε βίαιη. Οι προοπτικές για τους νέους που δεν μεταναστεύουν είναι
φρικτές και αυτές για τους γονείς τους όχι πολύ καλύτερες.
Η οικονομία είναι πολύ αδύναμη για να εκπληρώσει τους στόχους του αναθεωρημένου
Μνημονίου. Χωρίς ανάπτυξη, θα υπάρξουν νέες δημοσιονομικές αστοχίες. Τα
δυνητικά έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις είναι μετριοπαθή, ενώ οι
υπεσχημένες μεταρρυθμίσεις στο Δημόσιο είναι εν πολλοίς ευσεβείς πόθοι. Η
Ελλάδα είναι μια μικρή και «στενή» οικονομία που στηρίζεται στον
τουρισμό, τη ναυτιλία, τα εμβάσματα και τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις.
Η Ελλάδα φέρει μεγάλη ευθύνη για
τα δεινά που βιώνει, αλλά η κρίση έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά σε
σχέση με τη υπόλοιπη Ευρώπη: Ουδέποτε
υπήρξε «φούσκα» στην αγορά κατοικιών. Τα νοικοκυριά είχαν ελεγχόμενα
χρέη και ο τραπεζικός κλάδος ήταν σχετικά υγιής έως ότου «εξερράγη» ο
δημόσιος τομέας. Είναι γεγονός ότι οι περισσότεροι Έλληνες υποστήριξαν
μια πολιτική κουλτούρα που ενθάρρυνε τη δημιουργία ανεξέλεγκτων
δημοσιονομικών ελλειμμάτων και την υπερεξάρτηση από το (δανεικό) δημόσιο
χρήμα. Για μία δεκαετία, η πολιτική ελίτ της χώρας την οδήγησε στο
χείλος της καταστροφής, με την ψευδαίσθηση ότι η ημέρα της κρίσης δεν θα ερχόταν ποτέ.
Όταν η ημέρα αυτή ήρθε στο τέλος του
2009, η τότε κυβέρνηση δεν επέλεξε την οδό της μονομερούς στάσης
πληρωμών στο κρατικό χρέος, αλλά εναπόθεσε την τύχη της στα χέρια των
Ευρωπαίων εταίρων της. Πλην όμως, η «αλληλλεγγύη» των Ευρωπαίων
είχε ως απώτερο κίνητρο το να αποφύγουν να γράψουν μεγάλες ζημίες από
τα ελληνικά ομόλογα οι γαλλικές και γερμανικές τράπεζες που βρίσκονταν
σε εύθραυστη κατάσταση μετά την κρίση της Lehman Brothers. Οι Ευρωπαίοι προσπάθησαν να «θέσουν σε καραντίνα» το ελληνικό πρόβλημα αντί να το λύσουν.
Είναι εύκολο να κατηγορεί κανείς τις ελληνικές κυβερνήσεις για δεκαετίες παραβάσεων
των κανόνων της Ε.Ε. (κάτι που ισχύει), αλλά και για την πρόσφατη
αδυναμία τους να επιτύχουν τους στόχους των προγραμμάτων προσαρμογής, όμως καμία ελληνική κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις των Βρυξελλών και του Βερολίνου.
Η εξιλέωση διά της λιτότητας
εξάντλησε την όποια χρησιμότητα είχε (αν είχε ποτέ) στην Ελλάδα.
Απαιτείται τώρα η αποκατάσταση ενός βαθμού ευημερίας ως
βάση για τη μελλοντική μεταρρύθμιση και ανάκαμψη της χώρας. Αυτό δεν
είναι προς το συμφέρον μόνο της Ελλάδας, αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης.
via imerisia.gr