Οι νέοι φεύγουν για τα ξένα. Τα ελληνικά μυαλά πατούν το
κουμπί της εξόδου και εγκαταλείπουν μια χώρα που δεν τους δίνει
ευκαιρίες για να διακριθούν. Θα μπορούσε να είναι πρόλογος ενός ακόμη
ρεπορτάζ, με τα γνωστά δημοσιογραφικά κλισέ και ...
τη γνωστή κατάληξη. Νούμερα, στατιστικές, αιτίες, συνεντεύξεις.
τη γνωστή κατάληξη. Νούμερα, στατιστικές, αιτίες, συνεντεύξεις.
Σε κάθε περίπτωση, το νέο κύμα μετανάστευσης της γενιάς των
τριαντάρηδων (συν πλην 5) κατά κύριο λόγο, είναι γεγονός. Γράφω κι εγώ
σαν τριαντάρης. Γράφω κι εγώ σαν νέος σε μια χώρα που ψάχνει την
ταυτότητα της.
Οι νέοι φεύγουν. Ποια είναι η άποψη που επικρατεί; Οι περισσότεροι αναφέρουν ότι σηκώνουν το κεφάλι και βλέπουν γύρω τους μια εικόνα που θα μπορούσε να σκιαγραφηθεί κάπως έτσι:
Η "σκηνή" απαρτίζεται από φαιδρούς σφετεριστές συνειδήσεων και αμετροεπείς πολιτικάντηδες στην αρένα της διαπλοκής να υπόσχονται και να τάζουν. Ικανοί μόνο για ένα πράγμα. Στη διατήρηση της "ισορροπίας" δια της απαξίωσης και της τρομοκρατίας. Τουλάχιστον σε ότι αφορά την πλειοψηφία των μελών της συγκυβέρνησης.
Για να αλλάξει αυτή η εικόνα που σχηματίζουν οι νέοι που επιλέγουν την πόρτα της εξόδου, χρειάζονται πρακτικές λύσεις και επιστροφή στην πολιτική ιδεολογία, στον ουσιαστικό πολιτικό λόγο.
Απαξιώνοντας το νόημα, γδέρνοντας τη σημασία και αποκολλώντας την ιδεολογία από το κείμενο, κερδίζει έδαφος η ημιμάθεια. Από την άλλη, η αμάθεια εξοβελίζεται σε ρυθμιστικό παράγοντα του δημοσίου αντιλόγου. Στους τυφλούς βασιλεύει ο μονόφθαλμος και στους εθελοτυφλούντες ο αυτοανακηρυσσόμενος κάθε φορά Σωτήρας.
Σωτήρας δόλιων συμφερόντων και εξωτερικών - κερδοσκοπικών πιέσεων στο όνομα ενός ασθμαίνοντος, ανάπηρου και αποδυναμωμένου "δημοκρατικού" πολιτεύματος των τραπεζιτών που εξυπηρετεί αποκλειστικά και μόνο τα δικά τους κέρδη. Ακούγεται πολύ "Αριστερό" αυτό; Ρίχνοντας μια ματιά στα στατιστικά της ανεργίας, θα καταλάβει κανείς ότι δεν απέχει από την αλήθεια.
Μιλώντας με αριθμούς
Τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι οι άνεργοι έσπασαν το φράγμα του 1.400.000. Σύμφωνα πάλι με την ΕΛΣΤΑΤ οι άνεργοι αυξήθηκαν κατά 174.709 άτομα σε σχέση με τον Ιούνιο του 2012 (αύξηση 14,2%) και κατά 20.254 άτομα σε σχέση με το Μάιο του 2013 (αύξηση 1,5%). Το επίσημο ποσοστό ανεργίας έκλεισε στο 27,9%, έναντι 27,6% το Μάιο και 24,6% τον Ιούνιο του 2012 (ήτοι αύξηση 14% σ' ένα χρόνο).
Πρόκειται για το υψηλότερο επίπεδο ανεργίας που έχει καταγραφεί από το 2006, οπότε η ΕΛΣΤΑΤ παρέχει στοιχεία σε μηνιαία βάση, και παραμένει υπερδιπλάσιο της ευρωζώνης, στην οποία το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε τον Ιούλιο στο 12,1%. Αποτελεί επίσης το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας όχι μόνο σ’ ολόκληρη την μεταπολίτευση, αλλά από το 1960 και έπειτα.
Οι επενδύσεις ως % του ΑΕΠ στην Ελλάδα για το έτος 2013 είναι 13.198%. Αυτό καθιστά την Ελλάδα Νο 164 στην παγκόσμια κατάταξη, σύμφωνα με το επίπεδο των επενδύσεων ως % του ΑΕΠ για το έτος 2013. Μέσος όρος των επενδύσεων στον κόσμο ως % του ΑΕΠ είναι 22,20%. Η Ελλάδα είναι 9 ποσοστιαίες μονάδες λιγότερες από τον μέσο όρο.
Την ίδια ώρα Οι τραπεζίτες από το 2008 έχουν λάβει εκατοντάδες δισ. από το Δημόσιο (δηλ. από όλους εμάς) προκειμένου να συνεχίσουν απρόσκοπτα τη λειτουργία τους και να "ισοφαρίσουν" τη ζημιά που είχαν λόγω των ολοένα αυξανόμενων "κόκκινων δανείων". Παράλληλα, η μελέτη του Ινστιτούτου Εργασίας (ΙΝΕ) της ΓΣΕΕ μιλάει για αναρρίχηση της ανεργίας στο 34% έως το 2016.
Οι νέοι βλέπουν όμως και την πολυτεμαχισμένη, αυτοδιασπώμενη και αυτοκαταστροφική αριστερά που διστάζει να ενωθεί παρά τις όποιες διαφορές της, για να κυβερνήσει. Ουτοπικό; Όχι, θα έλεγα ξεκάθαρο. Βλέπουν και έλλειψη αξιοκρατίας, βλέπουν και χαμηλές απολαβές. Τελευταία και την άνοδο του φασισμού που σχετίζεται άμεσα με την αποδόμηση του νοήματος και τον λαϊκισμό. Είναι πολυσυλλεκτικό το παζλ της φυγής.
Βλέπουν και άλλους συνομήλικους και μη, που έπεσαν θύματα ενός άρρωστου εκπαιδευτικού συστήματος που ευνοεί μονάχα την παπαγαλία. Δεν είναι μόνο τα μυαλά που φεύγουν, είναι και τα απαίδευτα μυαλά που μένουν.
Όσο δυναμώνει η ημιμάθεια, όσο η διδαχή της ιστορίας της χώρας χάνει έδαφος, τόσο το πολίτευμα και η κοινωνία συντηρικοποιείται. Όσο η φτώχεια βαθαίνει στα στρώματα της κοινωνίας, τόσο ευνοούνται οι κορώνες από τα άκρα και ο εκφασισμός έρχεται με δρασκελιές.
Γιατί δεν αντιδρούν εκείνοι που κανονικά θα έπρεπε να "βράζει" το αίμα τους; Σωστή ερώτηση. Μας ψεκάζουν; Η απάντηση είναι και πάλι όχι.
Όταν έχεις δει γενιές γονιών να ψηφίζουν με ρουσφετολογικά κριτήρια συγκεκριμένες φατρίες πολιτικών, όταν βλέπεις νομοσχέδια να περνάνε "νύχτα" και τη δημοκρατία να καταπατάται, όταν έχεις στείλει δεκάδες, να μην πω εκατοντάδες βιογραφικά και απάντηση δεν παίρνεις, όταν βλέπεις γύρω σου τη βία από παρακρατικές οργανώσεις να γίνεται παιχνίδι εντυπώσεων στο κοινοβούλιο και σε μικροκομματικές συζητήσεις στα καφενεία χωρίς να αντιμετωπίζεται ουσιαστικά, τότε καταλήγεις σε δύο λύσεις. Μένεις και παλεύεις με τα λίγα, ή φεύγεις.
Πολλοί στιγματίζονται σαν "λιποτάκτες". Ποιος μπορεί όμως να βαφτίσει τους Έλληνες που έφυγαν μετά τον Β' Π. Πόλεμο "λιποτάκτες";
Τι σημαίνει όμως αυτή η έξοδος, αυτή η νέα μετανάστευση.
α. το κράτος γερνάει. Τα μυαλά που μένουν πίσω γερνάνε. Απλά μαθηματικά, απλή αναλογία. Κερδίζει ο συντηρητισμός.
β. οι ιδέες για αλλαγή, οι επιστήμονες φεύγουν. Κερδίζει ο συντηρητισμός και πάλι. Οι νέοι επιστήµονες που δοκιµάζουν την τύχη τους στο εξωτερικό, ανήκουν συνήθως στην κατηγορία των αποφοίτων µε τα περισσότερα προσόντα (γλώσσες, µεταπτυχιακά).
γ. η ελληνική οικονομία χάνει, επιχειρήσεις κλείνουν, επιχειρήσεις δεν ανοίγουν ποτέ, ή όσες ανοίγουν δικτυώνονται στο εξωτερικό, εξαγοράζονται, συνεργάζονται με άλλες και φεύγουν.
Ποιες είναι οι λύσεις.
-Αναδιάρθρωση του εκπαιδευτικού συστήματος από τη βάση του. Από το δημοτικό μέχρι το λύκειο, με ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις και όχι ευκαιριακά "χτενίσματα".
Είναι απόλυτα απαραίτητη η συνεργασία ανάµεσα στα πανεπιστήµια και στην αγορά εργασίας, ακόµη και ανάµεσα στις επιχειρήσεις και στις σχολές τεχνικής κατάρτισης.
Η δηµιουργία τµηµάτων στην τριτοβάθµια εκπαίδευση πρέπει να γίνεται µε συστηµατική µελέτη της αγοράς εργασία καθώς αρκετά από αυτά παρέχουν τίτλους που δεν "λένε τίποτα" στην προσπάθεια των αποφοίτων να βρουν εργασία.
-Η δοµή της αγοράς στην Ελλάδα έχει άµεση ανάγκη την ενίσχυση της καινοτοµίας, ώστε να υπάρξουν περισσότερες επιχειρήσεις που θα θέλουν να αξιοποιήσουν τους αποφοίτους των πανεπιστηµίων και όχι µόνο.
-Να δοθεί περισσότερη έμφαση στον εγκαταλελειμμένο γεωργικό τομέα. Ο μέσος νέος εργαζόμενος σε πρώτο χρόνο δεν θέλει να μεταναστεύσει. Θα εργαστεί στην περιφέρεια, θα προτιμήσει σε πρώτη φάση την εσωτερική μετανάστευση και θα προσπαθήσει να εξαντλήσει τις ευκαιρίες εν Ελλάδι.
Οι νέοι θα μείνουν στην Ελλάδα αν τους δώσουν φως, λόγο να υπάρχουν στη χώρα που γεννήθηκαν. Και θα δώσουν μάχη για τη χώρα τους όταν εκείνη καταφέρει να τους εμπνεύσει και πάλι. Διαφορετικά επαληθεύεται και πάλι η αιώνια ρήση: Η Ελλάδα τρώει τα παιδιά της. Και τα μυαλά της.
Τέλος, σε ότι αφορά τους κυβερνητικούς χειρισμούς στο θέμα της Χρυσής Αυγής, η αρχή που έγινε, σε κάθε περίπτωση είναι θετική. Το να διανθίζεται όμως η αντιμετώπιση μιας εγκληματικής οργάνωσης και του φασισμού με τη θεωρία των δύο άκρων, είναι νοσηρή και ταΐζει εκ νέου, τη νόσο του ελληνικού διχασμού που μεταφέρεται και στη νέα γενιά όλο και περισσότερο.
*Ο Χρήστος Δεμέτης είναι δημοσιογράφος. Σπούδασε Επικοινωνία και ΜΜΕ στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών όπου και ολοκλήρωσε το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, “Πολιτισμικές Σπουδές και Ανθρώπινη Επικοινωνία”. Εργάστηκε στον Όμιλο του Πηγάσου. Από τον Μάιο του 2012 βρίσκεται στην 24 Media και αρθρογραφεί στο NEWS247.
Οι νέοι φεύγουν. Ποια είναι η άποψη που επικρατεί; Οι περισσότεροι αναφέρουν ότι σηκώνουν το κεφάλι και βλέπουν γύρω τους μια εικόνα που θα μπορούσε να σκιαγραφηθεί κάπως έτσι:
Η "σκηνή" απαρτίζεται από φαιδρούς σφετεριστές συνειδήσεων και αμετροεπείς πολιτικάντηδες στην αρένα της διαπλοκής να υπόσχονται και να τάζουν. Ικανοί μόνο για ένα πράγμα. Στη διατήρηση της "ισορροπίας" δια της απαξίωσης και της τρομοκρατίας. Τουλάχιστον σε ότι αφορά την πλειοψηφία των μελών της συγκυβέρνησης.
Για να αλλάξει αυτή η εικόνα που σχηματίζουν οι νέοι που επιλέγουν την πόρτα της εξόδου, χρειάζονται πρακτικές λύσεις και επιστροφή στην πολιτική ιδεολογία, στον ουσιαστικό πολιτικό λόγο.
Απαξιώνοντας το νόημα, γδέρνοντας τη σημασία και αποκολλώντας την ιδεολογία από το κείμενο, κερδίζει έδαφος η ημιμάθεια. Από την άλλη, η αμάθεια εξοβελίζεται σε ρυθμιστικό παράγοντα του δημοσίου αντιλόγου. Στους τυφλούς βασιλεύει ο μονόφθαλμος και στους εθελοτυφλούντες ο αυτοανακηρυσσόμενος κάθε φορά Σωτήρας.
Σωτήρας δόλιων συμφερόντων και εξωτερικών - κερδοσκοπικών πιέσεων στο όνομα ενός ασθμαίνοντος, ανάπηρου και αποδυναμωμένου "δημοκρατικού" πολιτεύματος των τραπεζιτών που εξυπηρετεί αποκλειστικά και μόνο τα δικά τους κέρδη. Ακούγεται πολύ "Αριστερό" αυτό; Ρίχνοντας μια ματιά στα στατιστικά της ανεργίας, θα καταλάβει κανείς ότι δεν απέχει από την αλήθεια.
Μιλώντας με αριθμούς
Τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι οι άνεργοι έσπασαν το φράγμα του 1.400.000. Σύμφωνα πάλι με την ΕΛΣΤΑΤ οι άνεργοι αυξήθηκαν κατά 174.709 άτομα σε σχέση με τον Ιούνιο του 2012 (αύξηση 14,2%) και κατά 20.254 άτομα σε σχέση με το Μάιο του 2013 (αύξηση 1,5%). Το επίσημο ποσοστό ανεργίας έκλεισε στο 27,9%, έναντι 27,6% το Μάιο και 24,6% τον Ιούνιο του 2012 (ήτοι αύξηση 14% σ' ένα χρόνο).
Πρόκειται για το υψηλότερο επίπεδο ανεργίας που έχει καταγραφεί από το 2006, οπότε η ΕΛΣΤΑΤ παρέχει στοιχεία σε μηνιαία βάση, και παραμένει υπερδιπλάσιο της ευρωζώνης, στην οποία το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε τον Ιούλιο στο 12,1%. Αποτελεί επίσης το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας όχι μόνο σ’ ολόκληρη την μεταπολίτευση, αλλά από το 1960 και έπειτα.
Οι επενδύσεις ως % του ΑΕΠ στην Ελλάδα για το έτος 2013 είναι 13.198%. Αυτό καθιστά την Ελλάδα Νο 164 στην παγκόσμια κατάταξη, σύμφωνα με το επίπεδο των επενδύσεων ως % του ΑΕΠ για το έτος 2013. Μέσος όρος των επενδύσεων στον κόσμο ως % του ΑΕΠ είναι 22,20%. Η Ελλάδα είναι 9 ποσοστιαίες μονάδες λιγότερες από τον μέσο όρο.
Την ίδια ώρα Οι τραπεζίτες από το 2008 έχουν λάβει εκατοντάδες δισ. από το Δημόσιο (δηλ. από όλους εμάς) προκειμένου να συνεχίσουν απρόσκοπτα τη λειτουργία τους και να "ισοφαρίσουν" τη ζημιά που είχαν λόγω των ολοένα αυξανόμενων "κόκκινων δανείων". Παράλληλα, η μελέτη του Ινστιτούτου Εργασίας (ΙΝΕ) της ΓΣΕΕ μιλάει για αναρρίχηση της ανεργίας στο 34% έως το 2016.
Οι νέοι βλέπουν όμως και την πολυτεμαχισμένη, αυτοδιασπώμενη και αυτοκαταστροφική αριστερά που διστάζει να ενωθεί παρά τις όποιες διαφορές της, για να κυβερνήσει. Ουτοπικό; Όχι, θα έλεγα ξεκάθαρο. Βλέπουν και έλλειψη αξιοκρατίας, βλέπουν και χαμηλές απολαβές. Τελευταία και την άνοδο του φασισμού που σχετίζεται άμεσα με την αποδόμηση του νοήματος και τον λαϊκισμό. Είναι πολυσυλλεκτικό το παζλ της φυγής.
Βλέπουν και άλλους συνομήλικους και μη, που έπεσαν θύματα ενός άρρωστου εκπαιδευτικού συστήματος που ευνοεί μονάχα την παπαγαλία. Δεν είναι μόνο τα μυαλά που φεύγουν, είναι και τα απαίδευτα μυαλά που μένουν.
Όσο δυναμώνει η ημιμάθεια, όσο η διδαχή της ιστορίας της χώρας χάνει έδαφος, τόσο το πολίτευμα και η κοινωνία συντηρικοποιείται. Όσο η φτώχεια βαθαίνει στα στρώματα της κοινωνίας, τόσο ευνοούνται οι κορώνες από τα άκρα και ο εκφασισμός έρχεται με δρασκελιές.
Γιατί δεν αντιδρούν εκείνοι που κανονικά θα έπρεπε να "βράζει" το αίμα τους; Σωστή ερώτηση. Μας ψεκάζουν; Η απάντηση είναι και πάλι όχι.
Όταν έχεις δει γενιές γονιών να ψηφίζουν με ρουσφετολογικά κριτήρια συγκεκριμένες φατρίες πολιτικών, όταν βλέπεις νομοσχέδια να περνάνε "νύχτα" και τη δημοκρατία να καταπατάται, όταν έχεις στείλει δεκάδες, να μην πω εκατοντάδες βιογραφικά και απάντηση δεν παίρνεις, όταν βλέπεις γύρω σου τη βία από παρακρατικές οργανώσεις να γίνεται παιχνίδι εντυπώσεων στο κοινοβούλιο και σε μικροκομματικές συζητήσεις στα καφενεία χωρίς να αντιμετωπίζεται ουσιαστικά, τότε καταλήγεις σε δύο λύσεις. Μένεις και παλεύεις με τα λίγα, ή φεύγεις.
Πολλοί στιγματίζονται σαν "λιποτάκτες". Ποιος μπορεί όμως να βαφτίσει τους Έλληνες που έφυγαν μετά τον Β' Π. Πόλεμο "λιποτάκτες";
Τι σημαίνει όμως αυτή η έξοδος, αυτή η νέα μετανάστευση.
α. το κράτος γερνάει. Τα μυαλά που μένουν πίσω γερνάνε. Απλά μαθηματικά, απλή αναλογία. Κερδίζει ο συντηρητισμός.
β. οι ιδέες για αλλαγή, οι επιστήμονες φεύγουν. Κερδίζει ο συντηρητισμός και πάλι. Οι νέοι επιστήµονες που δοκιµάζουν την τύχη τους στο εξωτερικό, ανήκουν συνήθως στην κατηγορία των αποφοίτων µε τα περισσότερα προσόντα (γλώσσες, µεταπτυχιακά).
γ. η ελληνική οικονομία χάνει, επιχειρήσεις κλείνουν, επιχειρήσεις δεν ανοίγουν ποτέ, ή όσες ανοίγουν δικτυώνονται στο εξωτερικό, εξαγοράζονται, συνεργάζονται με άλλες και φεύγουν.
Ποιες είναι οι λύσεις.
-Αναδιάρθρωση του εκπαιδευτικού συστήματος από τη βάση του. Από το δημοτικό μέχρι το λύκειο, με ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις και όχι ευκαιριακά "χτενίσματα".
Είναι απόλυτα απαραίτητη η συνεργασία ανάµεσα στα πανεπιστήµια και στην αγορά εργασίας, ακόµη και ανάµεσα στις επιχειρήσεις και στις σχολές τεχνικής κατάρτισης.
Η δηµιουργία τµηµάτων στην τριτοβάθµια εκπαίδευση πρέπει να γίνεται µε συστηµατική µελέτη της αγοράς εργασία καθώς αρκετά από αυτά παρέχουν τίτλους που δεν "λένε τίποτα" στην προσπάθεια των αποφοίτων να βρουν εργασία.
-Η δοµή της αγοράς στην Ελλάδα έχει άµεση ανάγκη την ενίσχυση της καινοτοµίας, ώστε να υπάρξουν περισσότερες επιχειρήσεις που θα θέλουν να αξιοποιήσουν τους αποφοίτους των πανεπιστηµίων και όχι µόνο.
-Να δοθεί περισσότερη έμφαση στον εγκαταλελειμμένο γεωργικό τομέα. Ο μέσος νέος εργαζόμενος σε πρώτο χρόνο δεν θέλει να μεταναστεύσει. Θα εργαστεί στην περιφέρεια, θα προτιμήσει σε πρώτη φάση την εσωτερική μετανάστευση και θα προσπαθήσει να εξαντλήσει τις ευκαιρίες εν Ελλάδι.
Οι νέοι θα μείνουν στην Ελλάδα αν τους δώσουν φως, λόγο να υπάρχουν στη χώρα που γεννήθηκαν. Και θα δώσουν μάχη για τη χώρα τους όταν εκείνη καταφέρει να τους εμπνεύσει και πάλι. Διαφορετικά επαληθεύεται και πάλι η αιώνια ρήση: Η Ελλάδα τρώει τα παιδιά της. Και τα μυαλά της.
Τέλος, σε ότι αφορά τους κυβερνητικούς χειρισμούς στο θέμα της Χρυσής Αυγής, η αρχή που έγινε, σε κάθε περίπτωση είναι θετική. Το να διανθίζεται όμως η αντιμετώπιση μιας εγκληματικής οργάνωσης και του φασισμού με τη θεωρία των δύο άκρων, είναι νοσηρή και ταΐζει εκ νέου, τη νόσο του ελληνικού διχασμού που μεταφέρεται και στη νέα γενιά όλο και περισσότερο.
*Ο Χρήστος Δεμέτης είναι δημοσιογράφος. Σπούδασε Επικοινωνία και ΜΜΕ στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών όπου και ολοκλήρωσε το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, “Πολιτισμικές Σπουδές και Ανθρώπινη Επικοινωνία”. Εργάστηκε στον Όμιλο του Πηγάσου. Από τον Μάιο του 2012 βρίσκεται στην 24 Media και αρθρογραφεί στο NEWS247.