7 Απρ 2014

Ο μύθος της ανταγωνιστικότητας

Βύρων Πολύδωρας Βουλευτής-Πρόεδρος «Ένωσης για την Πατρίδα και τον Λαό» .
 ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ, αμέσως μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο συγκρότησαν τα καρτέλ των τραπεζών και των τραπεζιτών. Ο αντιτράστ και αντιμονοπωλιακός νόμος (ο περίφημος Sherman Act του 1890 των ΗΠΑ), η πρώτη ίσως ελπίδα για τον ..
ελεύθερο ανταγωνισμό και κατά του γιγαντούμενου καρχαριοκαπιταλισμού είχε παλιώσει. Νέες ορμές απληστίας κυριάρχησαν. .Το παμπάλαιο δόγμα, εβραιο-προτεστάντικο, της κυριαρχίας του πλανήτη ξαναζωντάνευε και επικαιροποιείτο. Τώρα λέγεται «παγκοσμιοποίηση». Οι μηχανές στο «φουλ». Στη συνέχεια ο δρόμος των μεγάλων ολιγοπωλίων με κορυφαίο το δίδυμο Coca-cola και Pepsi-cola λειτούργησε σαν πρότυπο. Όσο η παγκοσμιοποίηση απλώνονταν (με την GATT, δηλαδή τη Γενική Συμφωνία Φόρων και Δασμών, και τον ΠΟΕ, δηλαδή τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου), τόσο διευρύνονταν η μόδα των συγχωνεύσεων. Ο ανταγωνισμός νοείται πλέον - ιδιαίτερα μετά την κατάρρευση της Σοβιετοκρατίας (1990) - ως γιγανταγωνισμός. Αφού, τέλος, ολοκληρώθηκε η μεγάλη ολιγοπωλιακή συγκέντρωση των παραγωγικών μονάδων, πετρελαίου, πρώτων υλών, εμπορευμάτων (commodities) και υπηρεσιών π.χ. οίκων αξιολόγησης, media και press. Σκεφτείτε π.χ. ότι ολόκληρη η βιομηχανία αεροπλάνων ανήκει σε 5-6 εταιρικές μονάδες. Το ίδιο και η ψηφιακή βιομηχανία των κινητών τηλεφώνων, των gadgets και του internet. Και αφού οργανώθηκε όσο ποτέ άλλοτε στην ιστορία της ανθρωπότητας η συγκέντρωση του πλούτου σε λίγους, σε ελάχιστους ανθρώπους, π.χ. 85 άνθρωποι σε κορυφές εταιρικών πυραμίδων να κατέχουν πλούτο όσο 3,5 δισεκατομμύρια φτωχοί άνθρωποι, όσο ο μισός πληθυσμός της γης, τότε θυμήθηκαν την ανταγωνιστικότητα ως αρετή του καπιταλισμού και ως δύναμη δημιουργίας.
Αυτό είναι ίσως ο μεγαλύτερος μύθος. Δεν υπάρχει κατ' ουσίαν ανταγωνισμός. Υπάρχει απλά ένα modus vivendi των μεγάλων καρτέλ και των εταιρειών εντός, που τα συνθέτουν. Πολλές φορές η διάρρηξη των ισορροπιών εντός των καρτέλ προκαλεί παγκόσμια οικονομική κρίση. Παράδειγμα ο ΟΠΕΚ και η αύξηση των τιμών πετρελαίου (1973) ή η πτώχευση της Lehman Brothers το 2008 και η χρηματοπιστωτική κρίση που ακολούθησε, με την Ελλάδα το τραγικότερο θύμα της κρίσης, χωρίς να είναι άμεσος ή και έμμεσος συναλλασσόμενος με τη Lehman Brothers. Δεν θέλω να περιγράφω σαν απλός δημοσιογραφικός σχολιαστής-αναλυτής. Θέλω να ανακαλύπτω και να ορίζω όσο γίνεται πληρέστερα τα αίτια του κακού. Αρχίζω από την ορολογία της «lingua franca» των νεοταξικών χρηματοπιστωτών. Ομιλούν για την ανύπαρκτη ανταγωνιστικότητα σαν να ομιλούν για μια σύγχρονη θεότητα. Ομιλούν για τον «βασιλιά» καταναλωτή με τις εξουσίες επιλογής, ενώ είναι δούλος στα παιχνίδια του super marketing, της διαφήμισης και της απληστίας του. Τελικά, πρόκειται περί ενός εξαρτημένου όντος, πολλαπλώς αποπλανημένου. Ομιλούν και περί της ελεύθερης ιδιωτικής επιχειρηματικότητας (free enterprise). Η αλήθεια όμως είναι άλλη. Για παράδειγμα, η Ευρωπαϊκή Ένωση ή η Ευρωζώνη ενώ είναι ο μέγας κήρυκας και παριστάνει τη μία από τις δύο μητροπόλεις της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και επιχειρηματικότητας - η άλλη είναι οι ΗΠΑ - κατ' ουσίαν ασκεί σήμερα το είδος του Ευρωπαϊκού «κρατικού» καπιταλισμού. Όπως, προ του 1990 και για 60 χρόνια ησκείτο από την Σοβιετοκρατία ο λεγόμενος «κρατικός καπιταλισμός». Γιατί τί άλλο είναι η δανειοδοτούμενη οικονομία ή τα ΕΣΠΑ με τα οποία λιπαίνονται σε στυλ «Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων» και τα 28 κράτη και οι εκατοντάδες Περιφέρειες ή οι χιλιάδες Δήμοι; Ή τα ποικίλα προγράμματα των εκπαιδεύσεων και καταρτίσεων, όπως ERASMUS και STAGE κ.ο.κ.; Σήμερα, εν συμπεράσματι, η Ευρωπαϊκή Οικονομία ζει και υπηρετεί τον πιο στρεβλό και ψευδώνυμο καπιταλισμό, όπου τα ολιγοπώλια και οι χρηματοπιστωτές κυριαρχούν έναντι του laissez faire, laissez passi, le monde va de lui micme (άσε να γίνεται, άσε να περνάει, ο κόσμος προχωρεί από μόνος του) που ήταν το θεμέλιο της ελευθερίας έναντι του φεουδαλικού βαρβαρισμού του 18ου αιώνα. Και αυτό γιατί η πολιτική υπεχώρησε και παρητήθη άνευ όρων προ των τραπεζιτών. Φθάσαμε έτσι στα όριά μας, σαν έθνη κράτη, σαν λαοί! Β.Γ.Π.