Τερατούργημα υψηλού ρίσκου στις πλάτες των φτωχότερων.
Επικίνδυνα παιχνίδια με τις ασφαλιστικές εισφορές των νέων εργαζομένων ετοιμάζεται να παίξει η κυβέρνηση.
Χωρίς να έχει διδαχθεί από τα εγκλήματα του παρελθόντος, όπου τα αποθεματικά του ασφαλιστικού συστήματος εξαϋλώθηκαν σαν τις φούσκες του Χρηματιστηρίου της εποχής Σημίτη, επαναφέρει ως ενδεδειγμένη λύση το τζογάρισμα των κόπων των ασφαλισμένων, υποσχόμενη τεράστιες αυξήσεις στις συντάξεις.
Την ίδια στιγμή, βέβαια, απαντά με μισόλογα στη σοβαρή κριτική που ασκείται σε σχέση με τους κινδύνους του εγχειρήματος αλλά και του τεράστιου κόστους που θα απαιτηθεί για τη μετάβαση.
Το νομοσχέδιο με τίτλο «Ασφαλιστική μεταρρύθμιση για τη νέα γενιά» παρουσιάστηκε χθες σε διαδικτυακή συνέντευξη Τύπου από τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστή Χατζηδάκη, τον υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικών, Υποθέσεων Πάνο Τσακλόγλου και τη γενική γραμματέα Κοινωνικής Ασφάλισης, Παυλίνα Καρασιώτου.
Μάλιστα, αναμένεται να τεθεί άμεσα σε δημόσια διαβούλευση και να ψηφιστεί μέχρι το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου, ώστε να εφαρμοστεί από το νέο έτος.
Σύμφωνα με αυτό, το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης θα είναι υποχρεωτικό για το σύνολο των μισθωτών και αυτοαπασχολουμένων που εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας από 1ης Ιανουαρίου 2022 και είναι υπόχρεοι επικουρικής ασφάλισης.
Πρόκειται για τους μισθωτούς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, τους δικηγόρους και τους μηχανικούς.
Προαιρετικά, αν δηλαδή το επιθυμούν, μπορούν να ενταχθούν σε αυτό ασφαλισμένοι κάτω των 35 ετών, οι οποίοι είτε δεν έχουν υποχρεωτική επικουρική ασφάλιση (π.χ. ένας λογιστής) είτε είναι ήδη ασφαλισμένοι στο υφιστάμενο σύστημα.
Το ύψος των εισφορών για το νέο επικουρικό σύστημα παραμένει ως έχει, δηλαδή 6,5% μέχρι τα μέσα του 2022 και 6% από εκεί και πέρα, βάσει των ήδη ψηφισμένων νόμων.
Η διαχείριση των ατομικών λογαριασμών θα γίνεται μέσω ενός νέου δημόσιου φορέα (Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης – ΤΕΚΑ) που, σύμφωνα με την κυβέρνηση, θα διοικείται από πιστοποιημένους επαγγελματίες.
Οπως επισημάνθηκε, θα δημιουργηθεί ένα περιορισμένος αριθμός επενδυτικών χαρτοφυλακίων, όπου -με επιλογή του ασφαλισμένου και ανάλογα με το προφίλ του- θα επενδύονται τα κεφάλαια του «ασφαλιστικού κουμπαρά» του.
Θα υπάρχει η συντηρητική επιλογή, η ενδιάμεση και μια πιο «επιθετική», με στόχο τη διασφάλιση μεγαλύτερων αποδόσεων.
Ο ασφαλισμένος θα έχει τη δυνατότητα ανά τακτά χρονικά διαστήματα να αλλάζει τη στρατηγική του και θα μπορεί να έχει άμεση ενημέρωση για το άθροισμα των εισφορών του και των αποδόσεών τους μέσω πρόσβασης από το κινητό ή/και τον υπολογιστή του ανά πάσα στιγμή.
Βασικό επιχείρημα για τη μετάβαση στο νέο σύστημα είναι ο υπαρκτός κίνδυνος του δημογραφικού. Έτσι, λίγες μόνο μέρες μετά τη νομοθέτηση του νέου εργασιακού, που προβλέπει αύξηση ωρών εργασίας και μείωση αποδοχών, υποκριτικά ο Κωστής Χατζηδάκης παρέθεσε τα στοιχεία που αναφέρουν ότι «η αναλογία εργαζομένων προς συνταξιούχους είναι πλέον 1,7 προς 1, ενώ το (ισχύον) σύστημα δομήθηκε -αρκετές δεκαετίες πριν- με αναλογία 4 προς 1».
Υπόσχονται στα χαρτιά σούπερ συντάξεις
Η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας υπόσχεται ότι με το νέο σύστημα το ύψος των επικουρικών συντάξεων θα εκτοξευθεί.
Έδωσε μάλιστα στη δημοσιότητα και παραδείγματα, όπου, σύμφωνα με τα σενάρια, μια επικουρική σύνταξη ενός εργαζομένου που αμείβεται με 1.000 ευρώ μηνιαίως και έχει 40 έτη ασφάλισης, με το ισχύον σύστημα θα λάβει 235 ευρώ ως επικουρική σύνταξη με το νέο κεφαλαιοποιητικό σύστημα, αν υιοθετηθούν οι μέσες αποδόσεις του ΟΟΣΑ, τότε θα λάβει 337 ευρώ επικουρική σύνταξη, ενώ με το νέο κεφαλαιοποιητικό σύστημα, αν υιοθετηθούν η μέση ετήσια απόδοση των αποθεματικών του ΕΦΚΑ που διαχειρίζεται το μεικτό αμοιβαίο κεφάλαιο της ΑΕΔΑΚ Ασφαλιστικών Οργανισμών, θα λάβει επικουρική σύνταξη 396 ευρώ.
Με άλλα λόγια, αν… πετύχει το σχέδιο και αν είναι σωστές οι… τζογαδόρικες μαντεψιές αυτών που θα διαχειριστούν τις εισφορές εκατομμυρίων ασφαλισμένων, τότε αυτοί θα τρώνε με χρυσά κουτάλια. Αν στην πορεία κάτι πάει στραβά, σε 10, 20, 30 χρόνια ποιος θα θυμάται τον νομοθέτη και ποιος, άραγε, θα λογοδοτήσει;
Μισόλογα για το κόστος μετάβασης στο νέο σύστημα
Ωστόσο, οι απαντήσεις που δόθηκαν από την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας χθες, σε σχέση με τους κινδύνους που εγκυμονεί το νέο σύστημα και το τεράστιο κόστος μετάβασης σε αυτό, μόνο καθησυχαστικές δεν είναι.
Όπως υποστήριξαν, οι υφιστάμενες συντάξεις και οι συντάξεις των ασφαλισμένων που θα συνταξιοδοτηθούν με το ισχύον σύστημα θα εξακολουθήσουν να υπολογίζονται με βάση τους υφιστάμενους κανόνες και δεν πρόκειται να θιγούν.
Παράλληλα, ήταν εξόφθαλμη η προσπάθεια να υποβιβαστεί το κόστος μετάβασης. Αν και ο υφυπουργός κ. Τσακλόγου παραδέχτηκε ότι αυτό είναι μεγάλο, καθώς εκτιμάται σε περίπου 60 δισεκατομμύρια ευρώ, χρησιμοποίησε διάφορα… τρικ για να το υποβαθμίσει.
Τόνισε, συγκεκριμένα: «Το ποσό που απαιτείται υπολογίζεται σε 300.000.000 ευρώ -κατά μέσο όρο- κάθε χρόνο για την πρώτη δεκαετία εφαρμογής του νέου συστήματος.
Για τη συνολική περίοδο αναφοράς (2022-2070) η πραγματική μέση ετήσια επιβάρυνση του προϋπολογισμού υπολογίζεται στα 120.000.000 ευρώ (6 δισ. ευρώ σωρευτικά). Το ποσό αυτό προκύπτει εάν από το ταμειακό κενό αφαιρεθούν τα πρόσθετα δημοσιονομικά έσοδα που θα προκύψουν χάρη στη μεταρρύθμιση».