Άλλωστε όπως έχει διαμηνύσει αρκετές φορές το υπουργείο Μεταφορών, ο πρώτος διαγωνισμός για την απόκτηση νέων λεωφορείων βρίσκεται στην τελική ευθεία καθώς αναμένεται να βγει στον αέρα εντός του Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά έως τώρα, ο διαγωνισμός θα αφορά την προμήθεια περίπου 800 λεωφορείων χαμηλών και μηδενικών ρύπων, το μίγμα των οποίων περιλαμβάνει ηλεκτρικά, CNG και υβριδικά λεωφορεία. Η προμήθεια αυτή αποτελεί την πρώτη φάση της συνολικής αγοράς 1.300 καινούριων, «πράσινων» λεωφορεία, τα οποία θα δρομολογηθούν στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.
Πως θα δουλέψουν οι μυστικοί επιβάτες
Σύμφωνα με απόφαση, η οποία έχει ήδη αναρτηθεί στη «Διαύγεια», οι επιβάτες ...κατάσκοποι θα αρχίσουν να επιβιβάζονται στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς της πρωτεύουσας με στόχο να καταγράφουν τα προβλήματα στη λειτουργία τους ώστε να βελτιωθεί το επίπεδο εξυπηρέτησης.
Οι υπηρεσίες έρευνας μυστικού επιβάτη ανατέθηκαν από τον ΟΑΣΑ σε ιδιωτική εταιρία έναντί 16.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ.
Οι μυστικοί επιβάτες θα επιβιβάζονται στα μέσα ως απλοί χρήστες και χωρίς να γνωστοποιούν την ιδιότητά τους, ενώ σε καμία περίπτωση δε θα έχουν δικαίωμα να λαμβάνουν πληροφορίες από άλλους επιβάτες ή να προβαίνουν σε ελέγχους κομίστρου καθώς δε θα είναι υπάλληλοι των συγκοινωνιακών φορέων, αλλά ιδιωτικής εταιρίας.
Βάσει του παλαιότερου σχεδίου του ΟΑΣΑ - δεδομένου ότι η εφαρμογή της συγκεκριμένης πρακτικής συζητείται εδώ και αρκετούς μήνες – την επιτήρηση θα αναλάβει φορέας πιστοποίησης, ο οποίος σε ετήσια βάση θα προβαίνει στον έλεγχο οκτώ βασικών κριτηρίων και συγκεκριμένα:
- Τη διαθεσιμότητα των μέσων, δηλαδή, τη γεωγραφική κάλυψη του δικτύου, το ωράριο λειτουργίας, τη συχνότητα των δρομολογίων, κλπ.
- Την προσβασιμότητα των μέσων προς όλους και ειδικότερα τα ΑμεΑ, καθώς επίσης τη διαθεσιμότητα εισιτηρίων σύμφωνα με τις ανάγκες των επιβατών.
- Την παροχή αξιόπιστης πληροφόρησης προς τον επιβάτη (γενικές πληροφορίες, στοιχεία δρομολογίων, τιμές εισιτηρίων, δικαιώματα ελεύθερης – μειωμένου κομίστρου μετακίνησης, κ.λπ.).
- Την καλύτερη δυνατή τήρηση των δρομολογίων και τη βελτίωση του χρόνου των μετακινήσεων.
- Την άρτια εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού από το προσωπικό των μέσων (προσωπικό πώλησης εισιτηρίων, προσωπικό τηλεφωνικής εξυπηρέτησης, κλπ.).
- Τη διασφάλιση συνθηκών άνετης μετακίνησης εντός των μέσων.
- Την ασφάλεια των επιβατών, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλειας από τον Covid-19.
- Την προστασία του περιβάλλοντος.
Μελέτη και για νέες προσλήψεις και προμήθεια λεωφορείων
Παράλληλα με άλλη σύμβαση που υπέγραψε η διοίκηση του ΟΑΣΑ με ιδιωτική εταιρία θα παρασχεθεί τεχνική υποστήριξη ώστε να προσδιοριστούν οι μεσοπρόθεσμες ανάγκες σε στόλο και σε προσωπικό κίνησης στην ΟΣΥ (Οδικές Συγκοινωνίες) το αργότερο εντός τριών μηνών καθώς αυτή είναι η διάρκεια της σύμβασης προϋπολογισμού 24.180 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ.
Σε πρώτη φάση θα εκτιμηθεί ο συνολικός αριθμός οχημάτων, τον οποίο θα πρέπει να προμηθευτεί η εταιρία βάσει των μεσοπρόθεσμων αναγκών και των δεδομένων των προγραμματισμένων έργων υποδομής και νέων χρήσεων γης.
Εκτός των κριτηρίων αυτών, θα συνεκτιμηθεί και ο αναμενόμενος ρυθμός απόσυρσης παλαιότερων οχημάτων λόγω πλήρωσης ορίου ηλικίας, νομοθεσίας ή τεχνικής/ λειτουργικής απαξίωσης. Να σημειωθεί μάλιστα ότι η δυνατότητα κυκλοφορίας λεωφορείων της εταιρίας, τα οποία θα έπρεπε να έχουν αποσυρθεί, έχει ήδη παραταθεί δύο φορές με την ισχύουσα παράταση να φτάνει έως τον Σεπτέμβριο του 2023.
Στο πλαίσιο του έργου, το οποίο ξεκινά ο ΟΑΣΑ προβλέπεται επίσης ότι:
- Σε συνάρτηση με το υφιστάμενο πλάνο δρομολογήσεων ανά γραμμή, θα γίνει εκτίμηση αναγκών στόλου ανά κατηγορία μεγέθους οχήματος (12μετρα, 18μετρα).
- Θα ληφθούν υπόψη γενικές παράμετροι σχεδιασμού μεταφορών, καθώς και κυοφορούμενες εξελίξεις ανασχεδιασμού της δομής του δικτύου λόγω των δρομολογούμενων επεκτάσεων μετρό και τραμ, συν την ανάγκη λειτουργίας νέων γραμμών λόγω των προγραμματισμένων μελλοντικών σημαντικών πόλων γένεσης μετακινήσεων όπως το Ελληνικόκαι ο Ελαιώνας.
- Θα εξετασθτεί η υπό οριστικοποίηση κείμενη Κοινοτικής νομοθεσίας, ως προς την επιλεξιμότητα συγχρηματοδότησης και άλλες συναφείς παραμέτρους σχετικές με τις τεχνικές προδιαγραφές των οχημάτων που θα αγοραστούν.
Παράλληλα θα προσδιοριστούν οι τεχνολογίες των λεωφορείων (CNG, υβριδικά, ηλεκτρικά) και το αναγκαίο μίγμα τους στο στόλο με την αποσαφήνιση του απαιτούμενου αριθμού οχημάτων ανά τεχνολογία.
Ο προσδιορισμός του προτεινόμενου μίγματος στόλου κατά τεχνολογία / τύπου καυσίμου, θα διενεργηθεί με βάση τις τεχνολογικές και λοιπές εξελίξεις λεωφορείων αστικού κύκλου, τη γενική εξέλιξη της αγοράς διεθνώς, περιλαμβανομένων πρόσφατων προμηθειών.
Ειδικά για την εκτίμηση του αριθμού ηλεκτρικών λεωφορείων προς εισαγωγή θα πραγματοποιηθεί ανάλυση του συγκοινωνιακού έργου στην περιοχή γεωγραφικής ευθύνης ΟΑΣΑ, ώστε να εντοπισθούν οι λεωφορειακές γραμμές με λειτουργικά χαρακτηριστικά κατάλληλα προς ηλεκτροκίνηση. Οι παράμετροι που θα εξεταστούν περιλαμβάνουν:
- τοπική χωρητικότητα δικτύου,
- μήκος διαδρομής,
- περιοχές υψηλής ατμοσφαιρική ρύπανσης,
- περιοχές με υψηλή πυκνότητα πληθυσμού,
- εγγύτητα αφετηρίας/τέρματος με τα αμαξοστάσια της εταιρίας.
Κατόπιν της εκτίμησης του απαιτούμενου αριθμού λεωφορείων ανά κατηγορία μεγέθους οχήματος (12μετρα, 18μετρα), θα διαμορφωθούν οι προτάσεις για την προμήθεια λεωφορείων με συμβατικές τεχνολογίες χαμηλών ρύπων (CNG, Hybrid) καθώς και με ηλεκτροκίνηση. Στο πλαίσιο αυτό, θα αναλυθούν επίσης οι εγκαταστάσεις και τα απαιτούμενα συνοδά έργα, τα οποία στην περίπτωση των ηλεκτρικών λεωφορείων περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τη δυνατότητα παροχής ρεύματος για φόρτιση, τις αναγκαίες τροποποιήσεις χωροθέτησης λειτουργιών εντός αμαξοστασίων.
Επιπλέον, στο πλαίσιο της μελέτης θα αξιολογηθούν και τα πέντε ηλεκτρικά λεωφορεία, τα οποία έχουν ήδη κυκλοφορήσει πιλοτικά στο δίκτυο της Αθήνας, τα στοιχεία των οποίων συγκεντρώνονται ήδη από άλλον μελετητή διαφορετικής σύμβασης.
Βάσει των στοιχείων θα καθοριστούν τα βασικά τεχνικά χαρακτηριστικά ανά τύπο οχήματος (π.χ. αυτονομία ηλεκτρικών λεωφορείων, χωρητικότητα συσσωρευτών, κλπ) και θα εξεταστεί η αλληλεπίδρασή τους, λαμβανομένων υπόψη των κλιματολογικών και μορφολογικών συνθηκών, της επιβατικής κίνησης, της συχνότητας στάσεων καθώς επίσης και η απαιτούμενη αυτονομία των ηλεκτρικών οχημάτων. Σε κάθε περίπτωση για την φόρτιση των ηλεκτρικών οχημάτων, λόγω των λειτουργικών απαιτήσεων του συγκοινωνιακού έργου στην Περιφέρεια Αττικής, της έκτασης και της μορφής του δικτύου των αστικών οδικών μέσων, της άμεσης ανάγκης προμήθειας λεωφορείων και προκειμένου να αποφευχθούν καθυστερήσεις σχετικά με τις διαδικασίες χωροθέτησης ηλεκτρικών φορτιστών σε σημεία του οδικού δικτύου, προτείνεται η φόρτιση των ηλεκτρικών λεωφορείων να πραγματοποιείται σε αμαξοστάσια με φορτιστές βραδείας φόρτισης.
Οι επόμενες προσλήψεις
Η εταιρία συμβούλων θα εκτιμήσει επίσης και τις ανάγκες σε προσωπικό ανάλογα με τη διαδικασία συνταξιοδότησης του προσωπικού κίνησης, καθώς και το κόστος συντήρησης των λεωφορείων. Κρίσιμο ρόλο στις αποφάσεις που θα ληφθούν θα παίξουν η υφιστάμενη κατάσταση, το επίπεδο εξυπηρέτησης του επιβατικού κοινού με τις παρούσες δρομολογήσεις / βάρδιες κλπ, καθώς και το θεσμικό/νομικό πλαίσιο σε σχέση με συνταξιοδότηση.
«Ζητούμενο αποτελεί η διαμόρφωση πλάνου προσλήψεων ικανών προς εξυπηρέτηση του στόλου που αναμένεται να διαμορφωθεί με την υπό εξέλιξη προμήθεια νέων λεωφορείων».