Πριν μερικές ημέρες γίναμε μάρτυρες μιας πραγματικότητας την οποία δεν είχαμε γνωρίσει μέχρι τότε… αποθήκες πυρομαχικών της Πολεμικής Αεροπορίας να ανατινάσσονται λόγω δασικής πυρκαγιάς που είχε ξεσπάσει 24ωρα πριν και ούτε καν δίπλα στις αποθήκες.. πυρομαχικών. Αρκετοί ήταν αυτοί που είπαν ότι είναι κάτι πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα, και φυσικά είναι… αλλά μόνο στο κομμάτι της έκρηξης. Δεν είναι η πρώτη φορά – και δυστυχώς δεν θα είναι η τελευταία – που δασική πυρκαγιά επηρεάζει στρατιωτική μονάδα (μερικά χρόνια πριν είχαμε το παράδειγμα του Καπανδριτίου), όμως η αντιμετώπιση του περιστατικού αφού πέρασε ο κίνδυνος, δείχνει ότι απλά περιμένουμε την επόμενη καταστροφή να συμβεί, και ότι τελικά δεν μαθαίνουμε ποτέ σε αυτή τη χώρα.
Γράφει ΕΙΔΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ
Ενώ το συμβάν ήταν σε εξέλιξη, η Πολεμική Αεροπορία εξέδωσε μια ανακοίνωση, στην οποία πέρα από τις πληροφορίες για το συμβάν, έκλεινε με τη διαβεβαίωση ότι είχαν ληφθεί όλα τα απαραίτητα (αλήθεια πια ακριβώς είναι αυτά;) μέτρα πυρασφάλειας. Υπό το βάρος της κοινής γνώμης (ίσως) την επόμενη ημέρα ο υπουργός Εθνικής Άμυνας –ως όφειλε– διέταξε τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ να προβεί στη διενέργεια Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης (γνωστή ως ΕΔΕ), το οποίο ορθά έπραξε ούτως ή άλλως το ΓΕΑ. Μέχρι εδώ δεν υπάρχει τίποτε το μεμπτό ή που θα έπρεπε να προβληματίσει. Η συνέχεια όμως δεν είναι και τόσο “ρόδινη” και δείχνει ότι τα πράγματα δεν πάνε καθόλου καλά.
Δεν είχαν περάσει μερικές ώρες και άρχισε η “διαρροή” ότι το πόρισμα αναμένεται να επιρρίψει ευθύνες σε σειρά από πρόσωπα, μεταξύ αυτών και ο Διοικητής της 111 Πτέρυγας Μάχης (ΠΜ), τον οποίο “έσπευσαν” να παύσουν των καθηκόντων του, πράξη η οποία παρεμβαίνει στο έργο του Ενεργούντος την ΕΔΕ, φωτογραφίζοντας και κατευθύνοντας το πόρισμα, χωρίς να έχουν εξαχθεί κενά ή/και παραλείψεις που στοιχειοθετούν κατηγορίες.
Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον, ότι σε ένα τόσο περίπλοκο και ιδιαίτερο θέμα, κατάφεραν “κάποιοι” να βεβαιώσουν ήδη ευθύνες, ενώ χρονικά θα απαιτηθούν ενδεχομένως και εβδομάδες για να μπορέσει να εκδοθεί πλήρες και τεκμηριωμένο πόρισμα το οποίο – εκτός από τις ενδεχόμενες ευθύνες – θα περιλαμβάνει και τις παραλείψεις που διαπιστώθηκαν και τεκμηριώνουν αυτές, με βάση εφαρμοζόμενα πρότυπα και διαδικασίες σύμφωνα με τους κανονισμούς της Πολεμικής Αεροπορίας σε όλες τις βάσεις και στρατόπεδα που διαθέτει, ώστε να μελετηθούν περαιτέρω προς αποφυγή ανάλογων περιστατικών στο μέλλον (τα οποία κανείς δεν βεβαιώνει ότι δεν θα έχουν πολύ χειρότερη κατάληξη).
Σε αυτό το πλαίσιο:
α. Θα ληφθεί εξέταση μάρτυρα για την συμπλήρωση της ΕΔΕ, από κατάλληλο/α πρόσωπο/α με γνώσεις πυρασφαλείας ή απλά το μόνο που μας ενδιαφέρει είναι να φύγει η ρετσινιά από πάνω μας; Ο σκοπός των Ενόπλων Δυνάμεων είναι η διαφύλαξη της εδαφικής ακεραιότητας και της ανεξαρτησίας της χώρας. Αυτός είναι (ή θα έπρεπε να είναι) ο φάρος ΟΛΩΝ των στρατιωτικών και με βάση αυτήν την αποστολή εκπαιδεύεται, αγοράζονται οπλικά συστήματα, και δομείται όλο το υπόλοιπο διοικητικό, τεχνικό, και οργανωτικό οικοδόμημα.
Για να το πούμε με απλά λόγια, οι Ένοπλες Δυνάμεις ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ και ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ εκπαιδευμένες για πυρόσβεση (ή για οτιδήποτε άλλο δεν εξάγεται από την αποστολή), αλλά να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα αποτροπής πυρκαγιών και να γνωρίζουν σε επίπεδο χειριστή, τη χρήση των απλών μέσων πυρόσβεσης. Αλήθεια, υπάρχει μήπως διακλαδικός κανονισμός πυρασφάλειας, όπου –τουλάχιστον– να περιγράφεται το ελάχιστο των μέτρων και προβλέψεων που θα λαμβάνει ο εκάστοτε Διοικητής, προκειμένου να συντάξει ένα πλήρες και ρεαλιστικό σχέδιο πυρασφάλειας της βάσης ή της μονάδας του;
Όπου να προβλέπεται ο τρόπος αξιολόγησης της πληρότητας του σχεδίου από κατάλληλα εγκεκριμένη και θεσμικά κατοχυρωμένη επιτροπή, ώστε να διαπιστωθεί η εφικτή ή όχι υλοποίηση αυτού; Ποιος ελέγχει σήμερα και βάση ποιων θεσμικών κειμένων το εκάστοτε σχέδιο ασφαλείας ενός στρατοπέδου; Ο ίδιος ο συντάξας και εγκρίνων αυτό; Φυσικά και δεν υφίστανται τέτοιες επιτροπές, γιατί αυτό σημαίνει κατ’ επέκταση, ότι κάποιος ή κάποιοι θα έπρεπε να λάβουν και την ευθύνη έγκρισης, μεταφέροντας αυτή σε ανώτερα κλιμάκια διοίκησης. Και τέτοιες πρωτοβουλίες, “τέτοια θέματα δεν τα αγγίζουμε” καθώς βλάπτουν το βιογραφικό.
β. Θα διερωτηθεί εύλογα κανείς, εάν τελικά όταν οι Μονάδες συντάσσουν σχέδια πυρασφάλειας θα πρέπει είτε να συμβουλεύονται ειδικούς (μέσω μιας γενικής σύμβασης ίσως), είτε να δημιουργηθεί μια αντίστοιχη Μονάδα/Υπηρεσία κατάλληλα εκπαιδευμένη, ώστε να επικουρεί το έργο των Μονάδων στο συγκεκριμένο τομέα;
Σημειώνουμε, ο βαθμός ΔΕΝ ΣΕ ΚΑΝΕΙ ΠΑΝΤΟΓΝΩΣΤΗ, ούτε είναι για τις καρέκλες, τα παράσημα και το αυτοκίνητο. Ο βαθμός ουσιαστικά σου δίνει τη μέγιστη ευθύνη να επιλέξεις (όταν απαιτηθεί) ποιος θα πεθάνει και ποιος θα ζήσει… πολύ απλά, αλλά και να αποδεχθείς το αποτέλεσμα που δημιούργησαν οι εκάστοτε αποφάσεις σου. Αλήθεια, γνωρίζετε τον τύπο και τη χωρητικότητα που πρέπει (όχι τι έχει) να έχει ο πυροσβεστήρας στο ιδιωτικής χρήσεως αυτοκίνητό μας;
γ. Θα διερωτηθεί κανείς και θα αναζητήσει ευθύνες γιατί η αποθήκη πυρομαχικών ήταν εκτός περιμέτρου της αεροπορικής βάσης ή γιατί υπήρχαν πυρομαχικά -έστω και πολύ παλαιάς τεχνολογίας, μη χρησιμοποιήσιμα- εκτός αποθηκών; Με ποια λογική και για ποιο σκοπό επιλέχθηκε αυτή η μέθοδος.
Ήταν ζήτημα έλλειψης πιστώσεων; Ήταν ζήτημα αδιαφορίας ή ήταν ζήτημα “συνήθειας“, που μας οδηγεί στην απάντηση “έτσι γινόταν, έτσι το βρήκα“! Τι θα γινόταν αν σε περίπτωση ανάγκης είχε αποκλειστεί το ΜΟΝΑΔΙΚΟ δρομολόγιο πρόσβασης (η δικαιολογία ότι θα “ξέρουμε” και θα “έχουμε χρόνο” θα δείξει μόνο παντελή άγνοια των σύγχρονων επιχειρήσεων). Μήπως φταίει μόνο ο Διοικητής για αυτό;
δ. Θα διερωτηθεί κανείς και να αναζητήσει ευθύνες γιατί έπρεπε τα πυρομαχικά να μην φυλάσσονται όπως προβλέπεται, αλλά να είναι σε “κατάσταση” που δεν πληρούσε απόλυτα τις προδιαγραφές (που σημειώνεται ότι περιγράφονται επαρκώς σε ΝΑΤΟϊκά εγχειρίδια και εκεί, έχουν λάβει υπόψη τους ειδικούς); Μάλλον φταίει ο Διοικητής και για αυτό!
ε. Μήπως τελικά ο Διοικητής τα είχε αναφέρει όλα αυτά (ακόμα και τηλεφωνικά) αλλά χάλαγε τη μακαριότητα μερικών και γινόταν “υπερβολικά φορτικός” και είναι και μια καλή ευκαιρία να “απομακρυνθεί”. Αν πάρουμε τις μετρητοίς αυτό που διακινείται τις τελευταίες ώρες σχετικά με το ότι ο εκάστοτε Διοικητής είναι “υπεύθυνος για ότι πράττει αλλά και ότι αμελεί να πράξει η Μονάδα του”, ο Διοικητής αυτός δεν είχε Διοικητή;
Ο δεύτερος είναι άμοιρος ευθυνών; Πότε ήταν η τελευταία φορά που επιθεώρησε τη Μονάδα; Τι αναφέρεται στις παρατηρήσεις του βιβλίου ελέγχου της αποθήκης και τι στο γενικό συμπέρασμα της αναφοράς επιθεώρησης των τελευταίων 15 ετών;
στ. Αναμφίβολα με την ανάληψη της διοικήσεώς του, ο κάθε Διοικητής αυτομάτως είναι και υπεύθυνος για όλα, αλλά τι γίνεται και πως αντιμετωπίζουμε καταστάσεις που δημιουργήθηκαν από κενά ασφαλείας πολλών ετών; Οι προκάτοχοι του Διοικητή είναι άμοιροι ευθυνών; Δεν οφείλουμε να δούμε τι έπραξαν και τι όχι στη δική τους διοίκηση, ώστε να διογκωθεί το κενό ασφαλείας και να οδηγηθούμε στο ατύχημα;
Η μονάδα αυτή, δεν έχει άλλα στελέχη καριέρας να συνδράμουν λόγω πολυετούς υπηρεσίας στους χώρους εκείνους, το διοικητή τους με προτάσεις και εισηγήσεις -ως γνώστες του θέματος- ή κυριαρχεί η αντίληψη του “μην ταράζει τα νερά και γίνεις κακός“; Δε θα μου έκανε την παραμικρή εντύπωση, εάν σε ένα αντίστοιχο περιστατικό -σε άλλη χώρα, όχι εδώ(!)- μάθαινα ότι αυτή η κατάσταση υπήρχε από την εποχή που ο νυν Διοικητής ήταν στην ίδια μονάδα ως Ανθυποσμηναγός.
Δυστυχώς το περιστατικό ήρθε να αναδείξει όλο το σαθρό οικοδόμημα στο οποίο μετατρέπονται οι Ένοπλες Δυνάμεις. Ένα οικοδόμημα το οποίο βασίζεται στην αποποίηση ευθυνών και στην έλλειψη θάρρους γνώμης και ανάδειξης προβλημάτων από Αξιωματικούς καριέρας που είναι εν δυνάμει υποψήφιοι για μελλοντικοί Αρχηγοί στον Κλάδο τους (με κάθε τρόπο και με κάθε κόστος, για τους άλλους), ένα οικοδόμημα στο οποίο βασιλεύει ο ωχαδελφισμός, η κακή έκφανση του δημόσιου υπαλλήλου, ένα οικοδόμημα στο οποίο γιγαντώνεται η άγνοια, και σε ένα οικοδόμημα που έχει βολευτεί τόσο πολύ με την τρέχουσα κατάσταση που δεν το ενδιαφέρει και δεν επιθυμεί να αλλάξει.
Γιατί εάν είναι δύσκολο να εισαχθούν νέες σύγχρονες αντιλήψεις, είναι ακατόρθωτο να ξεριζωθούν οι ακατάλληλες παλαιές. Για όσους νομίζουν διαφορετικά, ας ρίξουν μια ματιά στις βάσεις εισαγωγής, γιατί καλές οι μετρήσεις της κοινής γνώμης σχετικά με την αποδοχή των ενόπλων δυνάμεων, αλλά πάντα όλοι και όλα κρίνονται από το αποτέλεσμα.
Αν θέλει ο Πρωθυπουργός και ο ΥΕΘΑ. Ας ξεκινήσουν με το ξήλωμα όλων αυτών που το παίζουν ειδικοί, εντός και εκτός εισαγωγικών, αλλιώς αυτή είναι μόνο η αρχή του πάτου!
https://www.defence-point.gr/