Την συστηματική υποχρηματοδότηση του λειτουργικού προϋπολογισμού των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων που αφορά πρωτίστως τη συντήρηση και υποστήριξη οπλικών συστημάτων και μέσων αποκαλύπτει πρόσφατη απάντηση του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (ΥΠΕΘΟ) σε ερώτηση που είχε υποβάλλει τον περασμένο Νοέμβριο ο πρόεδρος της «Ελληνικής Λύσης» Κυριάκος Βελόπουλος. Όπως αναφέρεται στην απάντηση που φέρει την ημερομηνία 13 Δεκεμβρίου 2023, τα όρια δαπανών του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας για λειτουργικές δαπάνες έχουν ενισχυθεί κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του προϋπολογισμού 2023, με επιπλέον πιστώσεις ύψους 257.134.000 ευρώ, προκειμένου το Υπουργείο να καλύψει τις ανάγκες του.
Γράφει ο ΚΑΥΣΙΜΑΡΧΗΣ
Υπενθυμίζεται ότι στον ύψους 5.687.800.000 ευρώ τακτικό προϋπολογισμό του 2023 που κυρώθηκε από τη Βουλή περίπου ένα χρόνο πριν, οι πιστώσεις για λειτουργικές δαπάνες («αγορές αγαθών και υπηρεσιών») ανερχόταν σε 497.248.000 ευρώ, αυξημένες κατά το εντυπωσιακό ποσοστό του 23,65% σε σχέση με τις αναφερόμενες στο τακτικό προϋπολογισμό του 2022 (402.134.000 ευρώ). Για λόγους σύγκρισης, αναφέρεται ότι στους τακτικούς προϋπολογισμούς των ετών 2018, 2019, 2020 και 2021 οι πιστώσεις για λειτουργικές δαπάνες ανερχόταν σε 439.666.000, 444.391.000, 401.358.000 και 401.023.000 ευρώ αντίστοιχα. Κατά συνέπεια, η ενίσχυση των ορίων των λειτουργικών δαπανών κατά 257.134.000 ευρώ αντιπροσωπεύει αύξηση των πιστώσεων κατά 51%!
Ειδικότερα με την αύξηση οι λειτουργικές δαπάνες στον προϋπολογισμό του 2023 διαμορφώθηκαν στα 754.382.000 ευρώ. Η κοινή λογική υποδεικνύει ότι η μετά την κατάρτιση του προϋπολογισμού αύξηση του ορίου των λειτουργικών δαπανών κατά το εντυπωσιακό ποσοστό του 51% δεν μπορεί να θεωρηθεί ενίσχυση για την αντιμετώπιση έκτακτων ή πρόσθετων αναγκών συντήρησης και υποστήριξης αλλά ισχυρότατη ένδειξη συστηματικής υποχρηματοδότησης της συγκεκριμένης κατηγορίας δαπανών, ώστε να μεγιστοποιηθούν οι πιστώσεις («πάγια περιουσιακά στοιχεία») που αφορούν κυρίως τη χρηματοδότηση της προμήθειας νέων οπλικών συστημάτων και μέσων.
Το αξιοπερίεργο όμως είναι ότι ενώ είχε ήδη διαπιστωθεί κατά τη διάρκεια του 2023 η ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης των ορίων των λειτουργικών δαπανών, στον τακτικό προϋπολογισμό του 2024, που πρόσφατα κυρώθηκε από τη Βουλή προβλέπονται πιστώσεις 501.265.000 εκατ. ευρώ, αυξημένες μόλις κατά 0,8% σε σχέση με τον τακτικό προϋπολογισμό του 2023, δηλαδή κατά ποσοστό κατά πολύ μικρότερο του πληθωρισμού! Οπότε, για έναν ακόμη χρόνο η συντήρηση και υποστήριξη των διατιθέμενων οπλικών συστημάτων και μέσων επαφίεται στην… καλή θέληση (στην πράξη, τη δυνατότητα) του ΥΠΕΘΟ να ενισχύσει τα όρια των λειτουργικών δαπανών κατά την εκτέλεση του προϋπολογισμού.
Κατά την εκτίμηση μας, η συγκεκριμένη περίπτωση αποτελεί ηχηρό παράδειγμα της τάσης που καταγράφεται επί δεκαετίες, η συντήρηση – υποστήριξη των διατιθέμενων οπλικών συστημάτων και μέσων να αντιμετωπίζεται αποσπασματικά και να μην διατίθεται η αναγκαία χρηματοδότηση. Ως αποτέλεσμα επηρεάζονται αρνητικά οι διαθεσιμότητες και ουσιαστικά απαξιώνεται η επένδυση που έχει γίνει για την προμήθεια του υλικού. Τα επόμενα χρόνια καθώς όλο και περισσότερα οπλικά συστήματα τεχνολογίας αιχμής θα εντάσσονται σε υπηρεσία, η υποχρηματοδότηση της συντήρησης και υποστήριξης της θα έχει οδυνηρά αποτελέσματα.
Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του προβλήματος με τον εμπειρικό κανόνα του κατ’ ελάχιστον 6% του κόστους προμήθειας ως ετήσιο κόστος για τη συντήρηση και υποστήριξη του οπλικού συστήματος (που αποτελεί εξαιρετικά μετριοπαθή εκτίμηση), για τα περίπου 11 δις ευρώ που σύμφωνα με τα στοιχεία που κατατέθηκαν στη Βουλή αντιπροσωπεύουν το κόστος των προγραμμάτων που συμβασιοποιήθηκαν την περίοδο 2019 – 2023, όταν τα συστήματα που αφορούν ενταχθούν σε υπηρεσία θα απαιτούνται επιπλέον τουλάχιστον 660 εκατ. ευρώ για τη συντήρηση και υποστήριξη τους.
Η ερώτηση Βελόπουλου και οι απαντήσεις ΥΠΕΘΟ και ΥΠΕΘΑ
Στις 21 Νοεμβρίου 2023 ο Κυριάκος Βελόπουλος κατέθεσε ερώτηση στη Βουλή προς τους υπουργούς Εθνικής Άμυνας και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών σχετικά με την είδηση της απόρριψης από το ΥΠΕΘΟ αιτήματος που είχε υποβληθεί από το Πολεμικό Ναυτικό (Π.Ν.) για τη χορήγηση επιπλέον πιστώσεων ύψους 7 εκατ. ευρώ για τη συντήρηση των μονάδων κρούσης του Στόλου.
Όπως αναφέρεται στην ερώτηση, «το σχετικό αίτημα, περί προγράμματος τεχνικής υποστήριξης πολεμικών μέσων του Π.Ν., προς το Υπουργείο Οικονομικών απεστάλη από τη Γενική Διεύθυνση Οικονομικού Σχεδιασμού και Υποστήριξης (ΓΔΟΣΥ), βάσει σχετικής αιτιολόγησης του ΓΕΝ». Με την ερώτηση του ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης αφενός αιτούνταν την επιβεβαίωση της απόρριψης του αιτήματος επιπλέον χρηματοδότησης και «αφετέρου βάσει ποιου σκεπτικού το αναφερθέν αίτημα απορρίφθηκε από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, δεδομένου ότι αφορά συντήρηση ναυτικών μέσων δεκαετιών του Π.Ν.».
Σε απάντηση του το ΥΠΕΘΟ στις 13 Δεκεμβρίου 2023, δεν επιβεβαιώνει την απόρριψη του αιτήματος, αλλά αποκαλύπτει τα εξής (η έμφαση έχει προστεθεί):
«Πέραν των ανωτέρω σας ενημερώνουμε ότι τα όρια δαπανών του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας για λειτουργικές δαπάνες έχουν ενισχυθεί κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του προϋπολογισμού 2023, με επιπλέον πιστώσεις ύψους 257.134.000 ευρώ, προκειμένου το Υπουργείο να καλύψει τις ανάγκες του».
Επίσης ενημερώνει τον ερωτώντα βουλευτή ότι: «Ο προϋπολογισμός κάθε έτους ψηφίζεται από τη Βουλή θέτοντας τα ανώτατα όρια δαπανών ανά Υπουργείο, ειδικό φορέα και κατά μείζονα κατηγορία δαπάνης» και ότι «την αρμοδιότητα για την αναλυτική κατανομή των πιστώσεων του προϋπολογισμού (οι οποίες είναι διαθέσιμες με την έναρξη του έτους) και την εκτέλεσή του την έχει ο αρμόδιος Υπουργός, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τον καθορισμό των προτεραιοτήτων για την κάλυψη των αναγκών του Υπουργείου».
Περίπου μία εβδομάδα αργότερα, στις 18 Δεκεμβρίου 2023, σε απάντηση του το υπουργείο Εθνικής Άμυνας επιβεβαιώνει ότι το «Πολεμικό Ναυτικό (ΠΝ), λόγω αυξημένης συμμετοχής του σε έκτακτες, επείγουσες και αναγκαίες αποστολές, όχι μόνο εθνικού, αλλά και διεθνούς χαρακτήρα, παρουσιάζει αυξημένες απαιτήσεις συντήρησης των πλοίων του και επομένως το ΥΠΕΘΑ βρίσκεται σε διαρκή συνεννόηση με το ΥΠΕΘΟ για την ικανοποίηση των αναγκών αυτών».
Επικαλείται δε λόγους εθνικής ασφάλειας προκειμένου να αποφύγει την απάντηση στα ερωτήματα Βελόπουλου: «τα στοιχεία ως προς σχετικά αιτήματα χρηματοδότησης δεν δύνανται να δημοσιοποιούνται, για λόγους εθνικής ασφαλείας». Ταυτόχρονα δε, επισημαίνει ότι «η αρμοδιότητα για την εν γένει πολιτική ενισχύσεων των Π/Υ, εμπίπτει αποκλειστικά στο ΥΠΕΘΟ, την οποία εξειδικεύει με βάση τις εκάστοτε οικονομικές συνθήκες και την εφαρμοζόμενη δημοσιονομική πολιτική».
https://www.defence-point.gr/