Η Τουρκία είναι έτοιμη να συζητήσει με την Ελλάδα το εύρος των χωρικών της υδάτων στο Αιγαίο Πέλαγος, αναφέρει δημοσίευμα της ευρωπαϊκής ιστοσελίδας Euractiv. Και αυτό, όπως επισημαίνει, την ώρα που η Αθήνα αναφέρεται στο θέμα των χωρικών υδάτων για να αντιταχθεί... στην Άγκυρα που επιθυμεί να εξασφαλίσει μεγαλύτερη πρόσβαση των βιομηχανιών της στον ευρωπαϊκό δανεισμό και συγκεκριμένα στο στρατιωτικό δάνειο SAFE (Security Action for Europe) ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Όπως σημειώνει, προς το παρόν, οι Τούρκοι κατασκευαστές μπορούν να παράγουν μόνο έως και 35% του κόστους των εξαρτημάτων ενός τελικού προϊόντος που αγοράζεται μέσω του προγράμματος. Τα επιλέξιμα προϊόντα που αγοράζονται με αμυντικά δάνεια SAFE πρέπει να έχουν τουλάχιστον το 65% του κόστους των εξαρτημάτων τους κατασκευασμένα στην ΕΕ, τη Νορβηγία ή την Ουκρανία.
Η Τουρκία ζήτησε πρόσβαση στο SAFE
Η Άγκυρα –μέσω της μόνιμης αντιπροσωπείας της στην ΕΕ -υπέβαλε αίτηση τον Ιούνιο για να εξασφαλίσει στους κατασκευαστές όπλων της μεγαλύτερη πρόσβαση σε συμφωνίες που χρηματοδοτούνται από τα δάνεια.
Ωστόσο, η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν αντιταχθεί στην κίνηση της Άγκυρας. Και ενώ οι αμυντικές αποφάσεις μπορούν να ληφθούν με ειδική πλειοψηφία, στην πράξη οι πρωτεύουσες της ΕΕ συνήθως αναμένουν τη συναίνεση, καθιστώντας την έγκριση για την Άγκυρα ένα μακρινό όνειρο.
«Η Τουρκία, όπως πάντα, είναι έτοιμη και πρόθυμη να συζητήσει με την Ελλάδα διασυνδεδεμένα ζητήματα του Αιγαίου, συμπεριλαμβανομένου του εύρους των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο Πέλαγος, που είναι τα έξι ναυτικά μίλια και για τις δύο χώρες αυτή τη στιγμή», δήλωσε η μόνιμη αντιπροσωπεία.
Η Τουρκία και η Ελλάδα αμφισβητούν εδώ και καιρό τα χωρικά ύδατα στο Αιγαίο Πέλαγος – μια περιοχή που πιστεύεται ότι περιέχει σημαντικά ενεργειακά αποθέματα. Η Ελλάδα επικαλείται τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), βάσει της οποίας δικαιούται να διεκδικήσει χωρική θάλασσα έως και 12 ναυτικά μίλια από την ακτογραμμή της. Ωστόσο, η Τουρκία – η οποία δεν έχει επικυρώσει την UNCLOS – έχει απειλήσει την Ελλάδα με πόλεμο (casus belli) σε περίπτωση που προβεί σε ένα τέτοιο βήμα.
Σημειώνεται ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε πρόσφατα την πρόθεσή του να διοργανώσει μια πολυμερή συνάντηση με τη συμμετοχή χωρών της Ανατολικής Μεσογείου για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων θαλάσσιων διαφορών.
Οι ελληνικές αρχές υποστηρίζουν ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να βασίζεται σε μια τρίτη χώρα που απειλεί ένα κράτος μέλος της ΕΕ. Η τουρκική μόνιμη αντιπροσωπεία ωστόσο λέει ότι η Αθήνα έχει «παρερμηνεύσει» την απειλή πολέμου και προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη της ΕΕ να δώσουν προτεραιότητα στα «αμοιβαία συμφέροντα, όχι στις πολιτικές προκαταλήψεις».
Καμία απειλή κατά της Κύπρου
Μια δεύτερη αντίρρηση στην πρόσβαση της Τουρκίας στο SAFE προέρχεται από την Κύπρο, η οποία, μαζί με την Ελλάδα, αντιτίθεται στην παρουσία της Τουρκίας στο βόρειο τμήμα του νησιού. Η τουρκική αντιπροσωπεία της ΕΕ δήλωσε ότι η χώρα «δεν αποτελεί απειλή» για τη Λευκωσία, καθώς «αυτό που οι Ελληνοκύπριοι αντιλαμβάνονται ως “απειλή” είναι η αποτελεσματική εγγύηση της Τουρκίας για την ασφάλεια και την ευημερία των Τουρκοκυπρίων απέναντι στους ελληνοκυπριακούς στόχους για ελληνοποίηση ολόκληρου του νησιού».
Οι διαπραγματεύσεις με την Επιτροπή δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει, καθώς οι αξιωματούχοι της ΕΕ εξακολουθούν να εξετάζουν την αίτηση της Άγκυρας.
Ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωσε πριν από τη συνάντηση των ηγετών της ΕΕ τον Οκτώβριο ότι η θέση της Κύπρου είχε υιοθετηθεί για να κρατήσει την Τουρκία εκτός του σχεδίου.
Το Ηνωμένο Βασίλειο και ο Καναδάς είναι μέχρι στιγμής οι πιο προηγμένες χώρες που έχουν υποβάλει αίτηση για μεγαλύτερη πρόσβαση στο SAFE. Αλλά ενώ οι διαπραγματεύσεις δεν συνδέονται με διπλωματικές διαφορές, οι συνομιλίες έχουν επιβραδυνθεί σχετικά με το μέγεθος του τέλους εισόδου που θα πρέπει να πληρώσουν οι δύο χώρες σε αντάλλαγμα για μεγαλύτερη πρόσβαση σε συμφωνίες που χρηματοδοτούνται μέσω των δανείων.
Πηγή: Euractiv