Νωρίτερα αναμένεται να εφαρμόσει την απαλλαγή από την πληρωμή της εισφοράς αλληλεγγύης, πέραν του ιδιωτικού τομέα, και στο Δημόσιο και τους συνταξιούχους το υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου, όταν το επιτρέψουν οι δημοσιονομικές συνθήκες, να υπάρξει και κατάργηση του μέτρου.
Ο αρχικός σχεδιασμός έκανε λόγο για αναστολή πληρωμής της εισφοράς το 2022 για τους εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα και από το 2023, όταν η χώρα θα μπορέσει να εφαρμόσει μόνιμες φοροελαφρύνσεις, να το επεκτείνει και στον δημόσιο τομέα.
Ο λόγος που το μέτρο είχε «παγώσει» μόνο για τον ιδιωτικό τομέα έχει να κάνει με το γεγονός ότι είναι οι μόνοι που επλήγησαν από την πανδημία, σε αντίθεση με τους εργαζομένους στον δημόσιο τομέα και τους συνταξιούχους που δεν είχαν απώλεια εισοδήματος.
Εμμεση αύξηση μισθού
Το βέβαιο είναι ότι περισσότεροι από 1.200.000 μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα, ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες και φορολογούμενοι που εισπράττουν εισοδήματα από ενοίκια και μερίσματα δεν θα καταβάλουν εισφορά αλληλεγγύης και το 2022.
Οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα, οι αποδοχές των οποίων -μετά την αφαίρεση των ασφαλιστικών εισφορών και πριν από τη φορολόγησή τους- υπερβαίνουν τα 857 ευρώ τον μήνα ή τα 12.000 ευρώ σε ετήσια βάση, θα συνεχίσουν να έχουν έμμεση αύξηση στον μισθό τους και το 2022.
Σημειώνεται πως για τους δημοσίους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους ο υπολογισμός της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης γίνεται και φέτος με προοδευτική κλίμακα, στην οποία ισχύουν συντελεστές από 2,2% για το τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 12.001 έως 20.000 ευρώ και φτάνουν το 10% για το τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 220.001 ευρώ και άνω, ως εξής:
- 0% για εισόδημα έως 12.000 ευρώ.
- 2,2% για εισόδημα 12.000 έως 20.000 ευρώ.
- 5% για το τμήμα του εισοδήματος από 20.001 έως 30.000 ευρώ.
- 6,5% για το τμήμα του εισοδήματος από 30.001 έως 40.000 ευρώ.
- 7,5% για το τμήμα του εισοδήματος από 40.001 έως 65.000 ευρώ.
- 9% για εισόδημα από 65.001 έως 220.000 ευρώ.
- 10% για εισόδημα άνω των 220.000 ευρώ.
Οι συνταξιούχοι και οι εργαζόμενοι στον δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα θα έχουν σημαντικό όφελος, εφόσον έχουν μηνιαίες αποδοχές άνω των 1.000 ευρώ. Επίσης επιβάλλεται στο άθροισμα όλων των εισοδημάτων του υπόχρεου ή στο τεκμαρτό, εάν αυτό είναι μεγαλύτερο.
Η κατάργηση των εισφοράς αλληλεγγύης μπορεί να οδηγήσει σε μια μικρή αύξηση των αποδοχών, που αρχίζει από τα 44 ευρώ τον χρόνο για εισοδήματα λίγο πάνω από τα 12.000 ευρώ και φτάνει έως και αρκετές χιλιάδες ευρώ για πολύ υψηλά εισοδήματα.
Σημειώνεται ότι η εισφορά επιβάλλεται και σε εισοδήματα παλαιότερων ετών που προκύπτουν από την καταβολή αναδρομικών ή, επίσης, αν ο φορολογικός έλεγχος προσδιορίσει σε υψηλότερα επίπεδα τα αρχικώς δηλωθέντα εισοδήματα.
Δικαστικό «καμπανάκι» για τον διαχωρισμό
Η τελική απόφαση φαίνεται πως ελήφθη μετά την επιστολή της Ενωσης Δικαστών ότι είναι αντισυνταγματικός ο διαχωρισμός των φορολογουμένων που απαλλάσσονται από την καταβολή του φόρου, ο οποίος, αν και έκτακτος, έχει μείνει στις ζωές των πολιτών επί μία ολόκληρη δεκαετία και «πριμοδοτεί» τον Προϋπολογισμό με ένα ποσό που ξεπερνά τα 600.000.000 ευρώ σε ετήσια βάση.
Αυτή η προειδοποίηση φαίνεται πως έχει θορυβήσει το οικονομικό επιτελείο, το οποίο γνωρίζει πως, αν υπάρξει προσφυγή στο δικαστήριο, το Ελληνικό Δημόσιο θα χάσει την υπόθεση και δεν αποκλείεται να υπάρξει νέος γύρος αναδρομικών διεκδικήσεων, δημιουργώντας νέα τρύπα στον Προϋπολογισμό, όπως ακριβώς έχει συμβεί και με τις δικαστικές αποφάσεις για τους συνταξιούχους με τα κομμένα δώρα και τις συντάξεις.
Το υπουργείο Οικονομικών θεωρεί βέβαιο το νέο «πάγωμα» του μέτρου, μετά την πρόταση της Κομισιόν να υπάρξει δημοσιονομική ευελιξία και το 2022, ενώ στο τραπέζι βρίσκεται και το σενάριο πλήρης κατάργησης του μέτρου, εφόσον το επιτρέψουν οι δημοσιονομικές συνθήκες.
Το πιθανότερο σενάριο, πάντως, είναι η εισφορά αλληλεγγύης να καταργηθεί οριστικά το 2023 για όλους τους φορολογουμένους, καθώς έως το τέλος του 2022 οι όποιες φοροελαφρύνσεις δεν θα πρέπει να έχουν μόνιμο χαρακτήρα.
Στην πράξη, ακόμα και αν το οικονομικό επιτελείο αποφασίσει να βάλει στον «πάγο» το 2022 την εισφορά αλληλεγγύης για όλους, θα πρόκειται για έκτακτο μέτρο και θα πρέπει να περιμένει το 2023 ώστε να περάσει με νόμο η πλήρης κατάργησή του. Φυσικά, μια τέτοια απόφαση θα πρέπει να φέρει την έγκριση των δανειστών, καθώς το δημοσιονομικό κόστος για τον Προϋπολογισμό είναι σημαντικό και οι θεσμοί απαιτούν τη λήψη ισοδυνάμων.
O έκτακτος φόρος του Βενιζέλου που κράτησε 10 ολόκληρα χρόνια
Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης νομοθετήθηκε το 2011 επί θητείας του τότε υπουργού Οικονομικών Ευάγγελου Βενιζέλου, καθώς η χώρα αναζητούσε αγωνιωδώς έσοδα. Το προσωρινό μέτρο, όμως, έχει κρατήσει μία δεκαετία, καθώς καμία κυβέρνηση δεν βρήκε τα ισοδύναμα μέτρα που απαιτούν οι δανειστές για να καταργηθεί η πληρωμή του από τους εργαζομένους σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, αλλά και τους συνταξιούχους.