Βαθιά στην έρημο του Ουαϊόμινγκ τον περασμένο μήνα, η Κριστίν Λαγκάρντ, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, στάθηκε μπροστά σε ένα μεγάλο κοινό ελίτ κεντρικών τραπεζιτών και πρόβλεψε επιπόλαια την... κατάρρευση της διεθνούς χρηματοπιστωτικής τάξης. Παρόλο που η προειδοποίησή της «αδυνάτισε» λόγω της συνηθισμένης αδιαπέραστης ορολογίας, το μήνυμα ήταν αρκετά σαφές και δραματικό.
«Υπάρχουν εύλογα σενάρια όπου θα μπορούσαμε να δούμε μια θεμελιώδη αλλαγή στη φύση των παγκόσμιων οικονομικών αλληλεπιδράσεων», σημείωσε η Λαγκάρντ. Οι υποθέσεις που από καιρό ενημέρωναν την τεχνοκρατική διαχείριση της παγκόσμιας τάξης κατέρρευσαν. Ο κόσμος, είπε, θα μπορούσε σύντομα να εισέλθει σε μια «νέα εποχή» στην οποία «οι κανονικότητες του παρελθόντος μπορεί να μην είναι πλέον καλός οδηγός για το πώς λειτουργεί η οικονομία».
«Για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής με εντολή σταθερότητας», πρόσθεσε με υποτίμηση, «αυτό αποτελεί σημαντική πρόκληση».
Νέα εποχή; Με ποιους;
Μια «νέα εποχή»; Και προερχόμενη από ένα μέλος αυτών των θλιβερών και χωρίς φαντασία παγκόσμιων τεχνοκρατικών ιερατείων, των κεντρικών τραπεζιτών;
Όπως αναφέρει το Politico, η προειδοποίηση αυτή δεν ήταν καν η πρώτη κατά την οποία η Λαγκάρντ ανησυχούσε δημόσια για τη μοίρα της διεθνούς τάξης των ελεύθερων αγορών, την κυριαρχία του δολαρίου και την παγκοσμιοποίηση στη δημιουργία της οποίας συνέβαλε και η ίδια. Ενώ άλλοι έθεσαν το θέμα, η Λαγκάρντ ήταν ειλικρινής. Μόλις τον Απρίλιο, ήταν η πρώτη μεγάλη δυτική κεντρική τραπεζίτης που εξέφρασε ρητές ανησυχίες για την ευθραυστότητα του δολαρίου, του οποίου η διεθνής κυριαρχία είπε ότι «δεν πρέπει πλέον να θεωρείται δεδομένη».
Ήταν, ειλικρινά, περίεργο από την ηγέτιδα μιας νομισματικής αρχής, η οποία σπάνια υποστηρίζει κάτι πιο εντυπωσιακό από την πολιτική του ισολογισμού και τις προσαρμογές των επιτοκίων καταθέσεων. Το γεγονός ότι αυτά διατυπώθηκαν από μια γυναίκα της οποίας η μακρόχρονη καριέρα στα ανώτερα κλιμάκια ορίστηκε από σεβασμό στη διεθνή τάξη πραγμάτων υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, θα μπορούσε να θεωρηθεί μέχρι και αποστασία. Το πιο ανησυχητικό ήταν η φαινομενική αδιαφορία της Λαγκάρντ για τη δύναμη των δικών της λόγων για την κατάσταση της εν λόγω διεθνούς τάξης. Ένας αξιωματούχος της ΕΚΤ τρόμαξε αρκετά από τα σχόλια του Απριλίου που ρώτησε τον συντάκτη της ομιλίας τι εννοούσε, μόνο για να διαβεβαιωθεί ότι είχαν «παρερμηνευθεί» και ήταν απλώς μια επιβεβαίωση της στενής εντολής του ιδρύματος για σταθερότητα τιμών.
Αλλά είναι δύσκολο να μην αναρωτηθεί κανείς εάν η Λαγκάρντ, μετά από μια μακρόχρονη πορεία που διαχειρίζεται το παγκόσμιο κατεστημένο από κρίση σε κρίση, έχει εντοπίσει κάποιο πιθανό κίνδυνο εξαφάνισης - και λέει ότι, για άλλη μια φορά, είναι αυτή που πρέπει να βοηθήσει τον κόσμο να τον αποτρέψει. «Συμφωνώ ότι σχεδιάζει κάτι», είπε ο συνταξιούχος επενδυτής σταθερού εισοδήματος Τζέι Νιούμαν. «Θα υπάρξουν μεγάλες αλλαγές στο εμπόριο και τις επενδύσεις». Ο Paul Podolsky, ένας άλλος επί μακρόν έμπορος, υπέθεσε ότι η Λαγκάρντ προετοίμαζε την ΕΚΤ για μια «πιθανή κατάσταση στην οποία το ευρώ θα είχε περισσότερη ηγεσία στο παγκόσμιο σύστημα από ό,τι θα είχε κανονικά».
Αλλού, η επικρατούσα αίσθηση είναι η σύγχυση, ιδίως με τη φαινομενική περιφρόνηση της Λαγκάρντ για την παράδοση της μειλίχιας, σε έναν τομέα όπου κάθε έκφραση ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από εμμονικές, σπασμωδικές δυνάμεις της αγοράς. «Αυτό που είπε η Λαγκάρντ δεν είναι φυσικό να πει ένας κεντρικός τραπεζίτης, με την έννοια ότι συνήθως δεν επιδιώκουν το ρίσκο ως βάση», είπε ένας ανώνυμος επενδυτής, αναφερόμενος σε ένα είδος κινδύνου που είναι σπάνιο αλλά θανατηφόρο. «Ίσως δεν συνειδητοποιεί πόσο ασυνήθιστη επικοινωνία είναι για έναν κεντρικό τραπεζίτη - ή ίσως ξέρει κάτι που εμείς δεν γνωρίζουμε».
Τι θέλει λοιπόν η Λαγκάρντ; Το πρόβλημα είναι ότι είναι δύσκολο να καταλάβεις τι, αν μη τι άλλο, πραγματικά τη συγκινεί. Λίγοι μπόρεσαν να διακρίνουν μέσα της οποιαδήποτε έντονα συναισθήματα ή κατευθυντήριες αρχές πέρα από κάποια ασαφή έννοια της «υπηρεσίας» στους θεσμούς, που καταλήγει πάντα να οδηγεί μέσα από δραματικές κρίσεις που καθορίζουν την εποχή. Μια σφίγγα με ένα νικητήριο χαμόγελο, διαθέτει μια γοητεία που μπορεί να αποδειχθεί τόσο αυθεντική όσο και υπολογισμένη. «Θα μπορούσε να είναι αστεία όταν έπρεπε», είπε ένας πρώην συνάδελφος.
Όσον αφορά την κοσμοθεωρία της, όσοι τη γνωρίζουν συμπεραίνουν ότι -αν πιστεύει σε κάτι- είναι κεντρώα ή αόριστα κεντροδεξιά. Αλλά οι περισσότεροι περιορίζονται στο «πραγματίστρια». Σε αντίθεση με πολλούς από τους τεχνοκράτες που περιβάλλεται, είναι μια γοητευτική καγκελάριος με εμπειρία στην επικοινωνία. Έχει μια ασυνήθιστη προδιάθεση -που μοιάζει με τον Forrest Gump- να βρει τον κινητήριο ρυθμό της ιστορίας - και αν όχι ακριβώς να τον αρπάξει, να επιβιώσει.
Από την αρχή, απολάμβανε μια σχεδόν κάθετη τροχιά, που υψωνόταν από τα βάθη της προαστιακής Νορμανδίας για να ηγηθεί της μεγάλης δικηγορικής εταιρείας Baker McKenzie του Σικάγο, όπου προσέλκυσε συναδέλφους και τη διεθνή επιχειρηματική ελίτ. «Είναι ίσως το ωραιότερο άτομο που είχα ποτέ τη χαρά να γνωρίσω», είπε ο πρώην συνάδελφος της Baker, Marc Levey. Σε μια περίοδο κορύφωσης της παγκοσμιοποίησης, η εταιρεία βοήθησε μεγάλες εταιρείες -όπως η Dell- να εισέλθουν στην Ευρώπη και μέχρι το 2005 η αυξανόμενη προβολή της την είχε προσγειώσει σε έναν μη εκλεγμένο ρόλο στη γαλλική πολιτική. Ως υπουργός Οικονομικών, πάλεψε με την οικονομική κρίση, δήλωσε αθάνατη πίστη στον Νικολά Σαρκοζί και αργότερα καταδικάστηκε για «αμέλεια» σε μια άθλια υπόθεση που αφορούσε πληρωμές δημοσίων πόρων σε έναν δισεκατομμυριούχο επιχειρηματία. Ωστόσο γλίτωσε την τιμωρία όταν ο δικαστής τη λυπήθηκε. «Ενεργούσε κατόπιν εντολών», είπε ένας πρώην πολιτικός συνάδελφος στην εφημερίδα Guardian. «Δεν έχει κάνει τίποτα κακό στη ζωή της».
Με ασυνήθιστη ευκολία, η Λαγκάρντ παρέμεινε στην πρώτη γραμμή της διαρκώς μεταβαλλόμενης συναίνεσης για το κατεστημένο, μια οιονεί τελετουργική φιγούρα που έμοιαζε με την Ελισάβετ ΙΙ που θεωρούνταν αποτελεσματικός διαχειριστής, αλλά παρόλα αυτά συχνά περιοριζόταν από τις περιστάσεις να ασκήσει οποιαδήποτε πραγματική εξουσία. Σκεφτείτε την εποχή της ως διευθύνουσα σύμβουλος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, του 77χρονου ιδρύματος που δανείζει χρήματα, συχνά με σκληρούς όρους, σε χρεωμένες χώρες όταν κανείς άλλος δεν θα το κάνει. Έγινε μέλος του ΔΝΤ το 2011. Ήταν μια σκοτεινή εποχή - το απόγειο της κρίσης στην ευρωζώνη. Η Ελλάδα ήταν ο δυστυχής πρωταγωνιστής που αναγκάστηκε να εξουδετερώσει -σχεδόν μοιραία- τις δημόσιες δαπάνες της κατ' εντολή των Γαλλο-Γερμανών πιστωτών της μετά από μια δεκαετή κατασπατάληση χρήματος, τα αποτελέσματα της οποίας συγκάλυψε χειραγωγώντας τα επίσημα δεδομένα της.
Ως μέρος της γαλλικής κυβέρνησης, η Λαγκάρντ φέρεται να είχε αντισταθεί στη συμμετοχή του ΔΝΤ. Αλλά όταν ο επικεφαλής του ταμείου, Ντομινίκ Στρος Καν συνελήφθη (με κατηγορίες για σεξουαλική επίθεση στη Νέα Υόρκη), εκείνη έβαλε πλώρη για την κορυφαία θέση του ΔΝΤ. Ξεκίνησε μια λαμπερή παγκόσμια περιοδεία, μάζεψε την Κίνα και «έσπασε» τις ψήφους της Λατινικής Αμερικής, νικώντας άφοβα τον αντίπαλό της, τον διακεκριμένο Μεξικανό κεντρικό τραπεζίτη Agustín Carstens. Δεδομένης της κακής φήμης του προκατόχου της - και παρά τις προηγούμενες διαβεβαιώσεις ότι οι Ευρωπαίοι θα παραχωρούσαν τον έλεγχο στις αναδυόμενες οικονομίες που ήταν τώρα μεταξύ των πιστωτών τους - ήταν μια κομψή, αν και τελικά προβλέψιμη, νίκη.
Ωστόσο, όταν ανέλαβε το αξίωμα, σπάνια ήταν κάτι περισσότερο από μια κομψή, μεσαίου βεληνεκούς μάνατζερ, παραδεχόμενη πρόθυμα ότι δεν ήταν αυτή που έπαιρνε τις μεγάλες αποφάσεις. «Θα προσπαθήσω να γίνω καλός μαέστρος», είπε η Λαγκάρντ όταν έγινε μέλος.
Έστρεψε νεοσύστατα έθνη το ένα εναντίον του άλλου, προσφέροντας μεγάλες παραχωρήσεις στην πιο ισχυρή νέα άφιξη, την Κίνα, ενώ παραγκωνίζει άλλους, σύμφωνα με τον βραζιλιάνο Paulo Nogueira Batista, μέλος του διοικητικού συμβουλίου εκείνη την εποχή. «Ο διευθύνων σύμβουλος και το προσωπικό του ταμείου μας πλησίαζαν μεμονωμένα για να εξηγήσουν τι σκέφτονται και να εξηγήσουν τις απόψεις τους και έλεγαν: «Κοιτάξτε, καταλαβαίνουμε ότι δεν είστε ευχαριστημένοι με τη λύση, αλλά επιτρέψτε μου να σας πω , έχουμε ήδη την απαιτούμενη πλειοψηφία», θυμάται ο Batista. «Και τότε, αν εξακολουθούσαμε να αντιστεκόμαστε, θα ήμασταν στη μειοψηφία». Ήταν επίσης εμφανώς κοντά στον Αμερικανό και μέλος του διοικητικού συμβουλίου, Ντέιβιντ Λίπτον. «Η Κριστίν δεν θα ήταν τόσο καλή χωρίς τον Ντέιβιντ και ο Ντέιβιντ τη χρειαζόταν για να είναι το πρόσωπο του ταμείου – με το χάρισμά της και τη γοητεία της», είπε ο Ντάνιελ Χέλερ, ο οποίος εκπροσώπησε την Ελβετία στο συμβούλιο.
Το αποτέλεσμα; Ενάντια στη συμβουλή των ΗΠΑ, πολλών αναδυόμενων μελών του κόσμου και των στοχαστών του ίδιου του Ταμείου, συμπεριλαμβανομένου του Blanchard, το Ταμείο υπέκυψε στην ευρωπαϊκή πίεση και υπέγραψε μια συμφωνία που άφησε την Ελλάδα να βυθίζεται στα χρέη της για άλλα τέσσερα χρόνια, πριν δοθεί στη χώρα άλλη μια ευκαιρία επαναδιαπραγμάτευσης. Έτσι, κανείς δεν εξεπλάγη όταν, το 2015, οι εντάσεις που προκλήθηκαν από αυτό το πρόγραμμα διάσωσης έφτασαν σε σημείο βρασμού, προκαλώντας την άνοδο μιας αριστερής κυβέρνησης στην Ελλάδα.
Στις τεταμένες συνόδους κορυφής των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης που ακολούθησαν, ήταν σε θέση να προσφέρει περιστασιακά μια καλοήθη απόσπαση της προσοχής. «Ήταν πολύ διασκεδαστική», είπε ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, τότε επικεφαλής του Eurogroup, υπενθυμίζοντας ότι στις «πιο αδύνατες στιγμές», με τη μοίρα της Ελλάδας και της ευρωζώνης στην ισορροπία, «έβαζε το χέρι στην τσάντα της και έβγαζε μερικά Μ&Μ και έλεγε «Ας απολαύσουμε μερικά σοκολατάκια».
«Ναι, η Λαγκάρντ ήταν θερμή», είχε πει ο Γιάνης Βαρουφάκης, υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας εκείνη την εποχή. Αλλά για αυτόν, αυτό μέτρησε ελάχιστα. «Επειδή την είχε βάλει το ΔΝΤ, ήταν ανίσχυρη», είπε. «Και δεδομένου ότι ήταν πολύ πρόθυμη να μην διακινδυνεύσει τη θέση της στη θεσμική σειρά, ήταν ευτυχής να συμβιβαστεί με τη συντριβή μας».
Με τις ΗΠΑ εξοργισμένες και με την ευρωζώνη να φαίνεται να έχει ξεπεράσει την υπαρξιακή της κρίση, το Ταμείο αποσύρθηκε από τις τεταμένες διαπραγματεύσεις για ένα τρίτο πρόγραμμα διάσωσης με την ελληνική κυβέρνηση, επικαλούμενο μεγάλες διαφωνίες μεταξύ της Αθήνας και των πιστωτών της. Κι έτσι, με τα χέρια της «καθαρά» για οτιδήποτε θα ακολουθούσε- κατάφερε να διατηρήσει τη φήμη της ανέπαφη.
Τι γίνεται λοιπόν με την πρόσφατη στροφή της ως όψιμης οραματίστριας; «Έφεραν τη Λαγκάρντ για οικολογικό προσανατολισμό της οικονομίας και άλλα πράγματα πέρα από τη νομισματική πολιτική», θυμάται ο Κάρστεν Μπρζέσκι, επικεφαλής οικονομολόγος της ING Economics και σκληρός επικριτής της Λαγκάρντ. «Και μετά είχαμε την πανδημία».
Ο κορονοϊός ήταν κάτι περισσότερο από ένα ταίριασμα με τις περίφημες επικοινωνιακές δεξιότητες της Λαγκάρντ. Αλλά αυτό δεν σήμαινε ότι δεν μπορούσε να προκαλέσει μεγάλη ζημιά. Η καταστροφή ήρθε ακριβώς στην αρχή της πανδημίας, σε ένα συνέδριο στις 12 Μαρτίου 2020, όταν απαντούσε σε ερωτήσεις από τα μέσα ενημέρωσης σχετικά με την πρώιμη ανησυχητική εξάπλωση του COVID-19 στη βόρεια Ιταλία. Ερωτηθείσα εάν θα ενεργούσε για να μειώσει το επικίνδυνα υψηλό «spread» των τόκων που καταβάλλονται για το ιταλικό χρέος, η Λαγκάρντ έδωσε μια διαβόητη πλέον απάντηση που τάραξε την ιταλική οικονομία — και μεγάλο μέρος της αξιοπιστίας της.
«Δεν είμαστε εδώ για να κλείσουμε τα spreads», είχε πει.
Μπορεί να μην ακούγεται υπερβολικό, αλλά στον απόκρυφο κόσμο των κεντρικών τραπεζών, ισοδυναμούσε με ένα εξάγωνο. Χρόνια πριν, ο Μάριο Ντράγκι, ο προκάτοχος της Λαγκάρντ, είχε «σώσει την ευρωζώνη» ανακοινώνοντας ότι η ΕΚΤ θα έκανε «ό,τι χρειαστεί» για να στηρίξει δισεκατομμύρια ευρώ κρατικού χρέους σε κίνδυνο. Οι κεντρικές τράπεζες στηρίζονται σε έναν ορισμένο αινιγματικό μυστικισμό, τον οποίο ο Ντράγκι μπορούσε να κοντρολάρει. Και μόνο με το παράπονο του Ιταλού, οι αγορές χρέους ηρέμησαν. Ο Ντράγκι δεν χρειάστηκε καν να χρησιμοποιήσει το «μπαζούκα» του, δηλαδή να πλημμυρίσει την ευρωζώνη με χρήματα. Τα λόγια του ήταν αρκετά.
Ωστόσο, το σχόλιο της Λαγκάρντ κατάφερε το αντίθετο. «Είδα το πνεύμα του Ντράγκι να φεύγει από το δωμάτιο», θυμάται ο Μπρζέσκι. «Για χρόνια μας ενοχλούσε η περίφημη μαγεία του - ο άνθρωπος μπορούσε να ηρεμήσει τις χρηματοπιστωτικές αγορές διαβάζοντας μόνο τον τηλεφωνικό κατάλογο - και μετά έρχεται η Λαγκάρντ και καταστρέφει τα πάντα σε δέκα λεπτά. Η μαγεία του Ντράγκι εξορκίστηκε και η Λαγκάρντ ήταν η εξορκίστρια».
«Στο παρελθόν, ξέραμε ότι έπρεπε να ακούσουμε πολύ προσεκτικά τον Ντράγκι», είπε ο Μπρζέσκι. «Τώρα οι αγορές γνωρίζουν ότι συνήθως δεν είναι η Λαγκάρντ που ρίχνει τους πυροβολισμούς». Επιπλέον, απολάμβανε τον εαυτό της πάρα πολύ, υμνώντας την κλιματική αλλαγή και την κοινωνική δικαιοσύνη. «Ως κεντρικός τραπεζίτης δεν αυτοσχεδιάζεις», είπε ο Μπρζέσκι. «Είσαι βαρετός, επαναλαμβάνεις τα ίδια μηνύματα ξανά και ξανά».
«Είχε μια πολύ απότομη καμπύλη μάθησης, αλλά ανέβηκε επίσης στην καμπύλη μάθησης πολύ γρήγορα», δήλωσε ο Klaas Knot, διοικητής της ολλανδικής κεντρικής τράπεζας. Ακόμη και ο Brzeski παρατήρησε ότι η οδυνηρή εμπειρία του πληθωρισμού του περασμένου έτους επέβαλε μια κάποια κουραστική σοβαρότητα στη Λαγκάρντ και πρόσφατα επιτέθηκε σε έναν δημοσιογράφο του Reuters που αμφισβήτησε τις μεταβαλλόμενες απόψεις της για τη νομισματική πολιτική. Φαίνεται άψυχη στον άμβωνα, βαριέται και δεν διασκεδάζει πια — μια αυξανόμενη απόγνωση, είπε ο Μπρζέσκι.
Ακριβώς όπως έχει προσφέρει τις σκέψεις της για την κλιματική αλλαγή και τον πόλεμο στην Ουκρανία, μπορεί η Λαγκάρντ, με τα πρόσφατα σχόλιά της, να αναζητά την επόμενη μεγάλη κρίση για την οποία θα αναλάβει την τελετουργική ηγεσία. «Βλέπει τη μεγάλη εικόνα», δήλωσε ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Λετονίας Mārtiņš Kazāks. «Απλώς δείτε το βιογραφικό της».
Είναι επίσης πολύ πιθανό να πιστεύει ειλικρινά ότι τα πράγματα παίρνουν μια στροφή προς το χειρότερο και, κατά κάποιον τρόπο, θρηνεί για την κατάρρευση του παγκοσμιοποιημένου συστήματος που διαμόρφωσε η ίδια και που με τη σειρά του τη διαμόρφωσε.
Σαν μια κουκουβάγια πριν από έναν σεισμό, η Λαγκάρντ φαίνεται ζωντανή, είπε ο Ποντόλσκι, στην προοπτική ενός «πιο εχθρικού κόσμου», του πολέμου και της αποπαγκοσμιοποίησης, της κινεζικής παρακμής και του πληθωρισμού που δεν πεθαίνει ποτέ. Είναι μια χαοτική αβεβαιότητα που άφησε το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ διχασμένο και τις αγορές ανήσυχες, εν όψει της ανακοίνωσης την Πέμπτη για το αν η τράπεζα θα συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια ή θα κάνει ένα διάλειμμα, μια αναγνώριση ότι η οικονομία — και ο πολιτικά ευαίσθητος μεταποιητικός τομέας ιδιαίτερα — έχει παγώσει.
Υπάρχει όμως και μια άλλη πιθανότητα. Όπως έμαθε η Λαγκάρντ, οι προβλέψεις ενός μεγάλου κεντρικού τραπεζίτη ενέχουν τον κίνδυνο να είναι αυτοεκπληρούμενοι. «Αν ήταν υπουργός Οικονομικών, κανείς δεν θα έδινε σημασία», σημείωσε ο αναλυτής που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του. Με τον πληθωρισμό να μαίνεται, όπως σημείωσε η ίδια η Λαγκάρντ σε πρόσφατη ομιλία της, το κοινό είναι ολοένα πιο συντονισμένο με τις λειτουργίες της τράπεζας, γεγονός που κάνει την οικονομία, με τη σειρά της, πιο ευαίσθητη στο άγγιγμα της Λαγκάρντ. Αυτό, πρόσθεσε, παρέχει «ένα πολύτιμο παράθυρο χρόνου για να παραδώσουμε τα βασικά μας μηνύματα».
Θα μπορούσε η Λαγκάρντ να προσπαθεί να εκφράσει λεκτικά την ύπαρξη ενός νέου οικονομικού παραδείγματος πάνω στο οποίο θα αγκιστρώσει την επαγγελματική της τύχη; Ήταν πάντα πρόθυμη να πει ό,τι χρειαστεί, για την επιβίωσή της, ακόμη και όταν κάτι τέτοιο υπερβαίνει το επίπεδο των ικανοτήτων της.
Και αν ο Αρμαγεδδών δεν φτάσει ποτέ; Θα είναι σε θέση να λάβει τα εύσημα που το απέτρεψε. Η Λαγκάρντ —όπως και οι περισσότεροι κεντρικοί τραπεζίτες— ταπεινώθηκε από την ξαφνική άνοδο του πληθωρισμού. Όπως είπε ο Μπραντ Σέτσερ, πρώην οικονομολόγος στο Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ, τα πρόσφατα σχόλιά της αντικατοπτρίζουν την επιθυμία να τονίσει τους κινδύνους ως μια μορφή ελέγχου των ζημιών. «Προέρχεται από την ανάγκη να είμαστε συγκρατημένοι», είπε.
Ονομάστε το αποκαλυπτική διαχείριση προσδοκιών. Εάν η πολιτική της ΕΚΤ αποτύχει να οδηγήσει την Ευρώπη με ασφάλεια μέσω του παγκόσμιου οικονομικού κατακερματισμού, η Λαγκάρντ μπορεί να πει άνετα συγγνώμη, υπογραμμίζοντας πάντως ότι είχε προειδοποιήσει. Και τότε, ως συνήθως, θα βγει από την καταστροφή «ατσαλάκωτη».
Η ΕΚΤ και η Λαγκάρντ, μέσω του γραφείου Τύπου της τράπεζας, αρνήθηκαν να σχολιάσουν αυτό το άρθρο, αναφέρει το Politico.
https://www.ieidiseis.gr/